O’zbekiston Respublikasi tashqi siyosiy faoliyatining shakllanishi va uning ustuvor yo’nalishlari. Tayyorladi : Botirov Oxunjon Diplomatiya

O’zbekiston Respublikasi tashqi siyosiy faoliyatining shakllanishi va uning ustuvor yo’nalishlari.

Tayyorladi : Botirov Oxunjon


Diplomatiya – ( fransuzcha bo’lib, davlatlarning tashqi siyosat sohasidagi vazifalarini amalga oshirish, shuningdek, chet elda huquq va manfaatlarini himoya qilish sohasidagi rasmiy faoliyati. “Diplomatiya ” termini yunon tilidagi “Ikki bukilgan qog’oz” so’zidan olingan. O’zbek davlatchiligi tarixida chet ellar bilan muntazam aloqalar yo’lga qo’yilganligi yaxshi ma’lum. Amir Temur davlati Fransiya, Angliya, Kastiliya, Konstantinopol, Genuya va Venetsiya bilan elchilar orqali aloqalarni yo’lga qo’ygan.
O’zbekiston Respublikasini 168 ta davlat tan olgan. 133 davlat bilan rasmiy diplomatik munosabatlar o’rnatgan, Toshkentda 45 ta xorijiy davlatning elchixonalari, 9 ta faxriy konsullik, 11 ta xalqaro tashkilotlarning vakolatxonalari faoliyat olib bormoqda.
O’zbekiston Respublikasi tashqi siyosat tizimi O’zbekiston Respublikasining Konstitutsiyasi, Vazirlar Mahkamasining 1992-yil may oyidagi “O’zbekiston Respublikasi Tashqi ishlar vazirligi faoliyatini tashkil etish masalalari to’g’risida” gi va 1994-yil mart oyida qabul qilingan “O’zbekiston Respublikasi Tashqi ishlar vazirligi faoliyatini takomillashtirish to’g’risida” gi qarorlari asosida shakllantirildi. 1996-yil “O’zbekiston Respublikasi tashqi siyosiy faoliyatining asosiy prinsiplari to’g’risida” gi qonun qabul qilindi.
2012-yil sentabr oyida O’zbekiston Respublikasining “Tashqi siyosiy faoliyat konsepsiyasi” e’lon qilindi. Konsepsiyada quyidagi qoidalar muhrlab qo’yildi: “O’zbekiston o’zini qo’shni davlatlardagi qurolli ziddiyatlarga tortilishining oldini olish maqsadida tegishli choralarni ko’radi; o’z hududida xorijiy davlatlarning harbiy bazalari va obyektlarini joylashtirilishiga yo’l qo’ymaydi; O’zbekiston Respublikasi Qurolli Kuchlari xorijdagi tinchlikparvarlik operatsiyalarida ishtirok etmaydi”.

“O’zbekiston Respublikasi xalqaro munosabatlarning to’la huquqli subyektidir. Uning tashqi siyosati davlatlarning suveren tengligi, kuch ishlatmaslik yoki kuch bilan tahdid qilmaslik, chegaralarning daxlsizligi, nizolarni tinch yo’l bilan hal etish, boshqa davlatlarning ichki ishlariga aralashmaslik va xalqaro huquqning umume’tirof etgan boshqa qoidalari va normalariga asoslanadi”