O`zbekiston Respublikasi Sport va Turizm Vazirligi

O`zbekiston Respublikasi Sport va Turizm Vazirligi

Mustaqil ish Mavzu: Qishki Olimpiya O’yinlari

O`zbekiston davlat jismoniy tarbiya va sport universiteti

Chirchiq 2021

Bajardi: Alimova M. Tekshirdi: Mamadaliyev S.

Reja:

Reja:

• Qishki Olimpiya o`yinlarining vujudga kelish tarixi
• Qishki Olimpiya sport turlarining tavsifi
• Olimpiya musobaqalarining o`sish darajasi

• Qishki Olimpiya o`yinlari – qishki sport turlari bo`yicha har 4 yilda bir marta XOQ rahbarligida o`tkaziladigan kompleks musobaqalardir

Qishki Olimpiya o`yinlari Pyer de Kuberten tashabbusi bilan boshlangan. 1921 va 1922 yillarda Kubertan Qishki Olimpiya o`yinlarini tashkil qilish bo`yicha hay`at tuzgan.

• Qishki Olimpiya o`yinlari Pyer de Kuberten tashabbusi bilan boshlangan. 1921 va 1922 yillarda Kubertan Qishki Olimpiya o`yinlarini tashkil qilish bo`yicha hay`at tuzgan.

Birinchi Qishki Olimpiya o`yinlari 1924 yilda yozgi Olimpiya o`yinlariga qo`shimcha sifatida o`tkazilgan. 1994-yildan buyon esa Qishki Olimpiya o`yinlari yozgi Olimpiya o`yinlaridan 2 yil farq bilan o`tkazilib kelmoqda.

• Birinchi Qishki Olimpiya o`yinlari 1924 yilda yozgi Olimpiya o`yinlariga qo`shimcha sifatida o`tkazilgan. 1994-yildan buyon esa Qishki Olimpiya o`yinlari yozgi Olimpiya o`yinlaridan 2 yil farq bilan o`tkazilib kelmoqda.

Olimpiya Xartiyasining talabiga ko`ra olimpiya dasturiga kiritilishi uchun qishki sport turi jahonning 2 ta kontinenti va 25 ta mamlakatida keng rivojlangan bo`ishi kerak. Qishki Olimpiya o`yinlarining zamonaviy dasturiga 15 ta sport turi kiritilgan.

Konkida tez yugurish – 500, 1500, 5000 va 10000 m masofalaridan iborat sport turi.

• Chang`i poygasi – erkaklar o`rtasida 4x10 km chang`i estafetasi, 15 km, 30 km chang`ida poyga. Ayollar o`rtasida esa 10 km chang`i poygasi va 3x5 km estafetasi kiritilgan.

Sport turlari tasnifi

Short-trek – (ing.short – qisqa, track – yo`l) konkida tez yugurishning o`ziga xos turi.

• Chang`ida tramplindan sakrash – chang`i sportining bir turi bo`lib, uning vatani Norvegiya hisoblanadi.

Bobsley – chanada maxsus muz trassa bo`ylab tog`dan tez uchib tushish musobaqasidir.

• Skeleton – ( ing.skeleton-skelet) chana sporting turi bo`lib, sportchi harakat yo`nalishi bo`yicha chanada boshi oldinga, yuzi pastga qaragan holatda joylashgan bo`ladi.

Snoubording – (ing.snow - qor, board - taxta) qishki sport turi bo`lib, sportchi maxsus taxta ustida tik turgan holatda qor bilan qoplangan yarim aylana shaklidagi inshoot ichida akrobatik mashqlarni bajaradi.

• Fristayl – (ing.free - erkin, style – usul), uch xil musobaqalardan iborat: mogul(murakkab sakrash bilan notekis trassadan chang`ida uchib tushish), chang`ida akrobatika va chang`ida balet.

Kyorling – (ing.curl - aylantirmoq), 40x30 m muz maydonida o`ynaladi. O`yin maqsadi – muz ustida chizilgan nishonga bita-diskni tushirish.

• Shaybali xokkey – darvozalar o`rnatilgan maxsus maydonchada klyushka va shayba bilan jamoa bo`lib o`ynaladigan o`yin

Tog` chang`isi sporti – maxsus yo`lakchalar bo`ylab tog`dan tushish. Bu sport chang`ida sun`iy yoki tabiiy to`siqlar osha tepalikdan pastga tez tushishdan iborat.

• Chana sporti – qishki sport turi hisoblanib, bir kishilik (og`irligi 22 kg) va ikki kishilik (26 kg) chanada 800-2000 m qorli yoki muzlatilgan maxsus qiyalik trassadan tez uchish musobaqasi.

Konkida figurali uchish – bu sport konkida yuguruvchi sportchining muz ustida harakat yo`nalishini o`zgartirishi, aylanishlar va sakrashlar bilan bog`liq harakatlardan tashkil topgan.

• Biatlon – chang`ida yugurish va ma`lum marralarga kelib miltiqdan o`q otishdan iborat.

Chang`ida ikkikurash – chang`idan sakrash va chang`ida yugurishni birlashtirgan sport turi hisoblanadi.

1980-yillarning boshida havaskorlik statusidan voz kechilgan. Dastlabki o`yinlarda ayollar umuman qatnashmagan va faqatgina 1980- yillardan boshlab ular uchun to`liq dasturlar ochila boshlandi. Ayollar ilk bor 1900-yili Parijda bo`lib o`tgan Olimpiya o`yinlariga kiritilgan. Shuningdek, Paralimpiya o`yinlari dasturga kiritilishi uchun ham uzoq vaqt kurash davom etgan. Hozirda ham bu yo`nalish alohida tadbir bo`lib qolmoqda.

E`tiboringiz uchun rahmat!!!