O’zbekiston Respublikasi Sog’liqni saqlash vazirligining 2019 yil "25"areldagi "107" sonli buyrug’ining2-ilovasi bilan fan dasturi ro’yxati tasdiqlangan

OCHIQ ARTERIAL YO’LAK (OAY)

Homiladorlik davrida homilada qonning asosiy qismi o’ng qorinchadan arterial yo’lak orqali aortaga tushadi. Tug’ilgandan keyin birinchi nafas olishi bilan o’pka qarshiligi pasayadi va bir vaqtning o’zida aortada bosim ko’tariladi, natijada aortadan qon qayta o’pka arteriyasiga qaytadi. Kislorod bilan to’yingan qon o’pka nafasi tiklanishi bilan yo’lakda spazm chaqiradi,15-20 minut ichida shovqin yo’qoladi (funktsional yopilish). Arterial yo’lakning to’liq obliteratsiyasi va yopilishi 2 haftadan 10 haftagacha bo’lgan davrda kuzatiladi. Ko’pchilik bolalarda OAY klinik belgilari bola hayotining birinchi yili oxirida yoki ikkinchi - uchinchi yilida namoyon bo’ladi. Nuqsonning ilk klinik belgilari yo’lak keng bo’lsa yoki aorta - o’pka to’sig’ining nuqsoni bo’lganda paydo bo’ladi. Yurak chegaralari chapga va yuqoriga kengaygan. Yurak uchi turtkisi ko’tariluvchi va yoyiq, pastga siljigan. Ko’ks suyagidan chapda 2-qovurg’a oraligida sistolik, keyinchalik sistolo-diastolik shovqin eshitiladi, bu shovqin bo’yin tomirlariga uzatiladi.

Rasm 2. Ochik arterial yo’lak nuksonida gemodinamik o’zgarishlar.