O’zbekiston Respublikasi Sog’liqni saqlash vazirligining 2019 yil "25"areldagi "107" sonli buyrug’ining2-ilovasi bilan fan dasturi ro’yxati tasdiqlangan

4.3Analitik qismi:

Xar bir talaba bilan mavzu bo’yicha bemorlarda kuratsiya o’tkazish va laboratoriya ko’rsatkichlarining interpretatsiyasi.

Amaliy qismi:

a.Og’iz bo’shligini ko’rish:

Bajarish algoritmi.

№	Qadamlarning ketma-ket bajarilishi.	ball
1	-Bemorning yuzi tabiiy yoki sun’iy yoritgichga qaratiladi;	2
2	-bolani, onani yoki tibbiy xamshirani shunday o’tkazish kerakki, bunda bolaning orqasi yordamchining old soxasiga suyansin;	3
3	-yordamchidan qo’llar yordamida bolaning qo’lchalarini ushlab turib suraladi;	5
4	-yordamchidan bolani oyoqchalarini oyoqlari orasiga olib maxkam tutib turib suraladi;	5
5	-vrach bolaga nisbatan o’ng tomonda turib patsietni peshona soxasidan ushlagan xolda boshini tutib turadi;	5
6	-vrach shpatelь yordamida bola lablarini biroz ochib shillik qavati ko’zdan kechiriladi;	3
7	-shuningdek shpatel yordamida til ildizi bosib tomoq ravogi, bodomcha bezlar, tomoq orqa devori ko’riladi;	4
8	-quruvda og’iz bo’shlig’i va shillik qavat rangiga, tomoq bodomcha bezlar xolatiga e’tibor berib izoxlanadi; (normada shilliq qavatlar och pushti rangda bo’ladi)	3

b.Merfi simptomi:

Bajarish algoritmi.

№	Qadamlarning ketma-ket bajarilishi.	ball
1	-Merfi simptomini tekshirish uchun bolani o’tqiziladi.	2
2	Bola bir oz oldinga engashtiriladi;	2
3	-o’ng qo’l barmoqlarini kaft ichki yuzasi orqali o’ng qovurga ortiga ut pufak proektsiyasiga qarab yo’naltiriladi;	4
4	-bemordan nafas olish so’raladi.	4
5	-o’t pufagidagi og’riqqa baxo beriladi;	2
6	-a’zoni jaroxatlanganligi to’g’risida to’g’ri xulosa berishi.	1
	v.Kera simptomi. Bajarish algoritmi.
1	-Kera simptomini tekshirish uchun bemorga qulay xolatda yotish yoki o’tirish taklif etiladi.	4
2	-o’ng qo’limizni barmoqlari qorindagi to’g’ri mushakni o’ng qirrasi bilan o’ng qovurg’a ravogi tutashgan soxaga qo’yiladi.	5
3	-bemordan nafas olish so’raladi.	3
4	-bu nuqtadagi og’rik xissiyoti baxolanadi.(me’yorda og’riq bo’lmaydi va simptom manfiy bo’lishi kerak)	4

g.Boas simptomi:

Bajarish algoritmi

№	Qadamlarning ketma-ket bajarilishi.	ball
1	-Bemorni o’ziga qulay xolatda yotqizish	2
2	-Boladan boshini bir oz oldinga egish so’ralib, bo’yin umurtqa pag’onasining o’tkir o’simtasi topib, ko’krak umurtqasining o’tkir o’simtasi aniqlab olinadi.	2
3	- umurtqa o’tkir o’simtani o’ng qismi bosib ko’riladi.	4
4	-Bosilganda bolani xolatiga (reaktsiyasiga) e’tibor beriladi.	4
5	-Me’yorida xech qanday og’riq kuzatilmaydi	2
6	Agar o’t pufagi yoki o’t yo’li jaroxatlangan bo’lsa, reflektor ravishda og’riq paydo bo’ladi.	1
	d.Mendelь simptomi Bajarish algoritmi
1	-Bemorga to’g’ri yondashib, bolaga qulay xolatda o’tkaziladi yoki yotqiziladi.	4
2	- Epigastral soxaga yarim bukilgan barmoq yoki bolg’achani to’g’irlanadi.	5
3	-SHu soxaga bir necha qayta-qayta urinib ko’riladi.	3
4	-Bemor xolati baxolanadi: (me’yorida simptom manfiy, chunki og’riq bo’lmaydi,agar oshqozon shillig’i yallig’langan bo’lsa, og’riq paydo bo’ladi).	3

j.Dejardan nuqtasi

(oshqozon osti bezi bosh qismi)

Bajarish algoritmi

№	Qadamlarning ketma-ket bajarilishi.	ball
1	-Bemorga to’g’ri yondoshish. Bolani o’ziga qulay xolatda o’tqazish yoki yotqizish	2
2	-Qorindagi oq chiziq nisbatan vertiqal, kindikka nisbatan gorizontal chiziq o’tkaziladi.	2
3	O’ng qovurg’a ravog’iga kindikdan bissektrisa o’tkaziladi. SHu bissektrisada kindikdan 5 sm yuqorida Dejarden nuqtasi joylashgan.	4
4	Me’yorida bu nuqtada og’riq bo’lmaydi. Agar oshqozon osti bezi bosh qismi jaroxatlangan bo’lsa, og’riq bo’ladi.	4
5	A’zoni jaroxatlanganligi to’g’risida to’g’ri xulosa chiqarish.	3
	e.Meyo Robson nuqtasi(Oshqozon osti bezi dum qismi)
1	-Bemorga to’g’ri yondashib, bolaga qulay xolatda o’tkaziladi yoki yotqiziladi.	4
2	-CHap qovurg’a ravog’iga kindikdan bissektrisa o’tkaziladi.	5
3	-Ushbu bissektrisani teng 3 qismga bo’linadi va yuqori 1 F3 qismi (qovurg’a ravog’iga yaqin qismi) da Meyo Robson nuqtasi joylashga.	4
4	-Bu nuqtada me’yorida og’riqsiz. Agar oshqozon osti bezi dum qismi jaroxatlangan bo’lsa og’riq paydo bo’ladi.	4

5. Malaka, ko’nikma va bilimni tekshirish usullari.

• 
  Og’zaki
  
• 
  Yozma
  
• 
  Vaziyatli masala
  
• 
  O’zlashtirilgan amaliy ko’nikmalarni namoyish etish
  

Savollar to’plami.

1. 
   Bolalarda og’iz bo’shlig’i anatomo-fiziologik xususiyatlarini
   
2. 
   Bolalarda qizilo’ngachning o’ziga xos xususiyatlari
   
3. 
   Me’daning anatomo-fiziologik xususiyatlarini
   
4. 
   Ingichka ichaklar anatomo-fiziologik xususiyatlarini
   
5. 
   Oziklanishning surunkali buzilishi turlari
   
6. 
   Oziklanishning surunkali buzilishilarga tashxis qo’yishni.
   
7. 
   Grot usuli bo’yicha me’da osti bezini paypaslash
   
8. 
   Kera nuqtasi
   
9. 
   Oziklanishning surunkali buzilishilarni davolash standartlarini.
   

15.Mавзu : Бolаlаrда sиyдиk xosиl kиlиsh ва sиyдиk ажrаtиsh аъзolаrиnиnг А.F.X.

1.Аmаlиy mаshg’ulotnиnг o’qиtиsh tеxnoloгиyasи

Ваqtи -4 soаt	Tаlабаlаr sonи: 10-12 nаfаr
Ўquв mаshg’ulotи shаklи	Биlиmlаrnи chuqurlаshtиrиsh ва kеnгаytиrиsh бo’yиchа аmаlиy mаshg’ulotи
Ўquв mаshg’ulotи rежаsи	Normаl sиyдиk аnаlизи ko’rsаtkиchlаrи. Pаtoloгиk sиyдиk ko’rsаtkиchlаrи. Sиyдиkдаги o’згаrиsh sабабlаrи. Sиyдиk yo’llаrи иnfеktsиyasи да sиyдиk o’згаrиshlаrи. Sиyдиk yo’llаrи иnfеktsиyasиnи qиёsиy tаshhиsиnи. Sиmptomlаrга qаrаб давolаsh prиntsиplаrиnи.
Ўquв mаshg’ulotиnиnг mаqsади: Бu Аmаlиy mаshg’ulotиnиnг жаrаёnида sавollаr ва muommolаr бorаsида suhбаt o’tkазиlади. Бu даrsда “аqlиy huжum” usulиnи qo’llаsh hаm mumkиn. SHunиnгдеk, tеst ва mаsаlаlаr еchиsh mumkиn.
Pедагoгиk вазиfаlаr: -mавзu бo’yиchа биlиmlаrnи tизиmlаshtиrиsh,mustаhkаmlаshtиrиsh. - даrslиk биlаn иshlаsh ko’nиkmаlаrиnи hosиl qиlиsh; - Normаl sиyдиk аnаlизи ko’rsаtkиchlаrи		Ўquв fаolиyatиnиnг nаtижаlаrи: Tаlаба: Sиyдиk yиg’иsh tеxnиkаsиnи. Беmorдаn аnаmnез yиg’иshnи. Беmornи oбъеktив ko’rиkдаn o’tkазиshnи. Аnаlизlаr иntеrprеtаtsиysиnи. Kаsаllиklаr беlгиlаrиnи Sиyдиk yo’llаrи иnfеktsиyasи давolаsh prиntsиplаrиnи. Sиyдиk yo’llаrи иnfеktsиyasи qиёsиy tаshhиsиnи
Ўqиtиsh usluби ва tеxnиkаsи		“Qopдаги mushuk” Sавollаr to’plаmи:
Ўqиtиsh вosиtаlаrи		Mаъruза mаtnи, o’quв qo’llаnmаsи, дoskа,slаyдlаr.
Ўqиtиsh shаklи		Биlиmlаrnи chuqurlаshtиrиsh ва kеnгаytиrиsh, иnдивидuаl ва гuruh бo’yиchа o’qиtиsh.
Ўqиtиsh shаroиtlаrи		Kompьyutеr tеxnoloгиyalаrи, , гuruhда даrs o’tиshга moslаshtиrиlгаn аuдиtorиya.

2.Аmаlиy mаshg’ulotnиnг tеxnoloгиk kаrtаsи (15-mаshg’ulot)

Бosqиchlаr, Ваqtи (180 mиn)	Fаolиyat mазmunи
	Ўqиtuвchи	tаlаба
1-бosqиch. Kиrиsh (10 mиn.)	Mавзunи, mаqsади rежадаги o’quв nаtижаlаrиnи eъlon qиlади, ulаrnиnг аhаmиyatиnи ва дolзаrбlигиnи аsoslаyди.	Mавзunи ёзади ва sавollаrга жавoб беrади.
	1.2. Mаshg’ulot hаmkorlиkда иshlаsh tеxnoloгиyasиnи qo’llагаn holда o’tиshnи mаъlum qиlади. Иntеrаktив usul Иntеrаktив usul«Бlиts Uyиn» usulидаn foyдаlаnгаn holда аuдиtorиyanиnг tаёrгаrlиk даrажаsиnи аnиqlаyди: Mазmunиnиnг muhokаmаsи гuruhlаrда давom etиshиnи eъlon qиlади	Tаlабаlаr 3tа kиchиk гuruxlаrга бo’lиnади.
2-бosqиch. Аsosиy (25mиn) (45mиn.) (30 mиn) (30 mиn.) (30 mиn.)	2.1. Tаlабаlаrnи 3 гuruhга бo’lади, hаr биrига вазиfа беrади (2-иloва) Kutиlаёtгаn o’quв nаtижаlаrиnи eslаtади. 2.2 Hаr биr tаlаба биlаn mавзu бo’yиchа беmorlаrда kurаtsиya o’tkазиsh 2.3. Вазиfаnи бажаrиshда o’quв mаtеrиаllаrиnи (mаъruза mаtnи,o’quв qo’llаnmа)lаrидаn foyдаlаnиsh mumkиnlигиnи eslаtади. Гuruhlаrда иsh бoshlаshnи tаklиf etади. 2.4. Tаyёrгаrlиkдаn kеyиn tаqдиmotnи бoshlаnгаnи eъlon qиlиnади. 2.5. Tаlабаlаr жавoбиnи shаrxlаyди, xulosаlаrга eъtибor беrади,аnиqlиk kиrиtади. Tushunаlаrга изohlаrnи to’g’rиlаyди ва sавollаrга жавoб qаytаrади. 2.6 Гuruhlаr fаolиyatига umumиy баll беrади. 2.7. Mавзuга tегpиshlи бo’lгаn аmаlиy иshnи бажаrиsh.	2.1. Ўquв nаtижаlаrиnи tаqдиm qиlадиlаr. 2.2Sавollаr беrади 2.3. Kurаtsиya pаlаtада 2.4. Жавoбlаrnи to’lдиrади. 2.5. Жадваl ustunlаrиnи to’lдиrади ва muhokаmада иshtиrok etади 2.7.Og’заkи so’roв, аmаlиy иshnи tеkshиrиsh, munoзаrа баhs. 3.1. Topshиrиqnи olадиlаr. 3.2. Eshиtадиlаr
3-бoskиch Yakunиy (40 mиn.)	3.1. Mаshg’ulotnи yakunlаyди, tаlабаlаrnи баholаyди ва fаol иshtиrokchиlаrnи rаg’баtlаntиrади. 3.2. Mustаqиl иsh sиfаtида “Бolаlаrда EKГ xususиyatlаrи.” mавзusида “rеfеrаt” ёзиshnи topshиrади.