O`zbekiston respublikasi sog`liqni saqlash vazirligi

 
16-LABORATORIYA MASHG`ULOTI 
Prekursorlarning tahlili. Ergotamin, ergometrin, lizergin kislotasi, antranil kislota, 
ularning tahlili 
Laboratoriya mashg‘ulotining rejasi
: 
1.Prekursorlarni toza eritmalarda kimyoviy usullarda aniqlashni o‘zlashtiradilar 
2.Prekursorlarni toza eritmalarda fizik kimyoviy usullarda aniqlashni o‘zlashtiradilar 
Mashg’ulot maqsadi:
Prekursorlar toksikomaniyasi. Ergotamin, ergometrin, lizergin kislotasi, 
antranil kislota, ularni tahlil usullarini o‘rgatish. 
Laboratoriya mashg’ulotini bajarish davrida kutilayotgan natijalar: 
Tahlil natijasiga qarab 
quyidagicha belgilanishi mumkin: prekursorlarni kimyoviy va fizik kimyoviy usullarda 
aniqlashni o‘zlashtiradilar.
 
Laboratoriya mashg`ulotlarini o`tkazish uchun zarur asbob-uskunalar:
probirkalar, 
ajratgich voronkalar, reaktivlar, botiq chuqurchali buyum oynachasi, kolonka, xromatografik 
plastinka, ko‘rgazmali materiallarlar.
Laboratoriya jihozlari
: Maxsus laboratoriya vositalari bilan jixozlangan xona
 
 
ERGOTAMINNING TAHLILI 
I-kimyoviy usullarda tahlili 
1.
Marki reaktivi bilan reaksiyasi. 
chinni idishchada 3-4 tomchi spirtli eritmadan qolgan 
qoldiqqa 1-2 tomchi Marki reaktivi tomizilsa, jigarrang rangli birikma hosil bo‘ladi. 
2.
Mandelin reaktivi bilan reaksiyasi. 
Tekshiriluvchi namunaga Mandelin reaktivi 
qo‘shilsa, jigarrang so‘ng binafsha rangli birikma hosil bo‘ladi. 
3.
Dimetilaminobenzaldigid 
bilan 
reaksiyasi. 
Tekshiriluvchi 
namunaga 
dimetilaminobenzaldigid eritmasidan qo‘shilsa, binafsha rangli birikma hosil bo‘ladi. 
II-fizik kimyoviy usullarda tahlili 
1. YUQX tahlili:
 
Oz miqdorda qolgan eritmani xromatografik plastinkaga kapilyar 
yordamida start chizig‘iga tomizib, ergotaminni 10 – 15 mkg miqdorda guvox eritmasi 
tomiziladi. Organik erituvchilar sistemasi olinadi va qo‘zg‘aluvchi faza 10 sm ga ko‘tarilgach
plastinkani kameradan chiqarib olib issiq havo yordamida erituvchi sistemani plastinkadan 
uchirilib yuboriladi. Tekshiruvchi moddani aniqlash maqsadida plastinka ochuvchi reaktiv bilan 
purkalganda rangli dog‘ va ularning Rf qiymati bo‘yicha moddaning borligi aniqlanadi. 
Qo‘zg‘aluvchi faza sifatida quyidagi umumiy erituvchilar sistemasidan foydalanish mumkin. 
TA: metanol – 25% ammiak eritmasi (100:1,5). 

---

147 
TV: siklogeksan – toluol – dietilamin (75:15:10). 
TS: xloroform – metanol (90:10). 
TE: etilatsetat – metanol – 25% ammiak eritmasi (85:10:5). 
TL: atseton. 
TAE: metanol. 
TAF: metanol – 
n
-butanol (60:40). 
Ergotaminni aniqlashda esa quyidagi ochuvchi reaktivlardan foydalaniladi: Van Urk 
reaktivi- 
ko‘k rangli dog‘ hosil bo‘ladi. Tahlilni amalga oshirishda silikagel-
G(Germaniya,“Merk”)plsatinkalaridan foydalanildi. 
Modda nomi