O‘zbekiston respublikasi sog‘liqni saqlash vazirligi

Qand qiyomi. oddiy qiyom

(sirupus sacchari, sirupus simplex)

Oddiy qiyomin tayyorlashda yuqori navli tozalangan (rafinad) qand ishlatiladi. Qiyom ikki qavat devorli va aralashtirgichi bo‘lgan maxsus qozonlarda tayyorlanadi. Qozonga 64 qism qand va 36 qism suv solib, 60— 70°S xaroratgacha isitiladi. So‘ngra xaroratni qaynaguncha ko‘tarib, 20—25 daqiqa davomida ikki marta qaynatiladi. Qaynash vaqtida hosil bo‘layotgan ko‘pik cho‘mich yordamida olib turiladi. Qaynash muddati va xarorat ortiqcha (110°S) bo‘lsa, kiyom sarg‘ayib ketadi. Bu kandning karamelga aylanganini (polimerlanganini) ko‘rsatadi. Bu xodisa 180°S dan yuqori xaroratda tezroq, 110-120°S da sekinroq ruy beradi.

Tayyor qiyom issiq xolda qalin mato orqali suziladi. Tayyor qiyom rangsiz, xidsiz, kuyuqroq, suyuqlik bo‘lib, shirin mazaga va betaraf reaksiyaga ega. Nur sindirish krsatkichi 1,451 — 1,454 bo‘lib, zichligi 1,308 —1,315 ga teng. Bu ko‘rsatkichlar qiyomda qandnipg 64% ga tug‘ri kelishini bildiradn. SHisha idishlarda chiqariladi.

Ishlatilishi. Suyuq dorilarning ta’mini yaxshilash va boshqa qiyomlar tayyorlashda asos bo‘lib xizmat kiladi.