O‘zbekiston respublikasi sog‘liqni saqlash vazirligi toshkent farmatsevtika instituti

To’rtinchi sxema.
Mahsulot namunalarning turlarini xuddi 3 - sxemalaridan sinovdan 
o‘tkazishga asoslangan bo‘lib, so‘ngra savdo shaxobchasidagi hamda ishlab chiqarishda 
olingan namunalarning tekshirish nazorati vaqti – vaqti bilan o‘tkazish orqali mahsulotning 
sifati hisobga olinadi. Bu holda mahsulot ishlab chiqarilgan bo‘lib, uning chiqarilishiga 
ma’lum harajatlar bo‘lgandan keyin standart talablariga nomuvofiqligi aniqlanadi. 
Beshinchi sxema.
Bu sxema mahsulot namuna turlarini tasdiqlangan sinov 
tashkilotlarida o‘tkazishga va mahsulot ishlab chiqarishining sifatini baholashga asoslangan 
bo‘lib, so‘ngra savdo shaxobchasida va ishlab chiqarishda namunalar sifatini vaqti - vaqti 
bilan tekshirilib nazorat qilib boriladi. Bu sertifikatlashtirish usuli faqat mahsulotning sifatini 
kerakli darajada bo‘lishini ham nazorat qiladi. Tabiiyki, korxonadagi mahsulot sifatini 
ta’minlashda, tizimning baholanishida uning mezonini aniqlash muhim ahamiyatga ega. 
Ushbu usul sanoati rivojlangan mamlakatlarda hamda xalqaro sertifikatlashtirish tizimlarida 
eng ko‘p tarqalgan sxemadir.
 
Oltinchi sxema
faqat korxonadagi mahsulotning sifatini ta’minlash bilan tizimning 
baholanishini o‘tkazishga mo‘ljallangan. Bu usul ayrim vaqtda korxona – tay
ѐ
rlovchini 
attestatlash deb ham yuritiladi. Bu xil sertifikatlashtirishda faqat korxonaning belgilangan 
sifat darajasidagi mahsulotni chiqarish qobiliyati baholanadi.
Yettinchi sxema.
Mahsulotning har bir tay
ѐ
rlanadigan tadsidan sinovlarga tanlab 
olishga asoslangan. Tanlab olish sinovlarining natijalariga qarab to‘dani ortishi uchun qaror 
qabul qilinishi aniqlanadi. Bu xildagi sertifikatlashtirish uchun tanlanmaning hajmi 
aniqlanishi lozim, u esa tay
ѐ
rlangan to‘daning katta – kichikligiga makbul bo‘ladigan sifat 
darajasiga bog‘liq. Qabul qilingan qoidaga asosan tanlanmani to‘plash vakolatlangan sinov 
tashkilotlari tomonidan amalga oshiriladi. Bu xil sertifikatlashtirish qo‘llanilishi statistik 
usulni qo‘llash bilan bog‘liqdir.