O„zbekiston Respublikasi Sog„liqni Saqlash Vazirligi Toshkent farmatsevtika instituti Psixologiya

Tafakkur va fikrlash 
jarayonlarining xossalari 
Bilish  jarayonlaari 
Ular shaxs tomonidan borliqni aks 
ettirish, umumlashtirish  va bilvosita 
aks ettirish shakli 
Eksperemental psixologiya bu 
jarayonlarni ham o‟rganadi 
Tafakkur bilishning eng oily 
va  yuqori darajadagi shakl 

---

86 
 
bo‟lmaydi,  har  qanday  analiz  predmetlarni,  narsalarni  bir  butun  xolda  bilish  asosida 
amalga oshirilishi lozim.  
Taqqoslash
  -  predmetlar  va  ularga  xos  bo‟lgan  xususiyatlarni  fikran  bir-biriga 
solishtirish,  umumiy va farq qiluvchi jihatlarni topish.  Taqqoslash operatsiyasi ikki xil 
yo‟l bilan amalga oshishi mumkin: 

 
amaliy
 - konkret narsalarni bevosita solishtirish; 

 
nazariy
  -  tasavvur  qilinayotgan  obrazlarni  va  narsalarni  ongda  fikran 
taqqoslash. 
Inson  shaxsiy  faoliyatida,  ta‟lim  jarayonida  taqqoslash  ustida  qanchalik  ko‟p 
mashq  qilsa,  taqqoslash  ko‟nikmasi  paydo  bo‟lsa,  unda  fikr  yuritish  shunchalik 
samarali bo‟ladi. 
7-shakl 
 
Umumlashtirish
  -  umumiy  va  muhim  sifatlariga  ko‟ra  predmetlarni 
guruhlashtirish, 
umumiylashtirish 
kabilar 
kiradi. 
Umumlashtirish 
deganda 
psixologiyada narsa va hodisalardagi xossa, belgi, xususiyat, alomatlarni topish va shu 
umumiylik  asosida  ularni  birlashtirish  tushuniladi.  Umumlashtirish  asosida