O’zbekiston respublikasi sog’liqni saqlash vazirligi tibbiy ta’limni rivojlantirish markazi toshkent pediatriya tibbiyot instituti

SAMARADORLIK MEZONLARI 
Quyidagi hollarda hayz funktsiya holati yaxshilangan hisoblanadi. Bemorning 
umumiy ahvoli yaxshilanadi, uyqusi va libido tiklanadi. Charchash yo’qoladi. AB 
tiklanadi. Bazal xarorat 2 fazadi bo’ladi (2 – fazada fiziologik kursatkichga 
yaqinlashadi). 1-va 2- fazada xarorat 0.7-1S° gacha tebranadi. Korpotsitogramma va 

---

24 
qorachiq fenomeni normallashadi. Ahvoli juda yaxshilangani quyidagi holda qayd 
etiladi. 3-6 oydan keyin tuxumdon funktsiyasi to’liq tiklanadi, funktsional 
diagnostika, gormonlar darajasi (estrogen, progesteron, LG, FSG) natijalari fiziologik 
ko’rsatkichga yaqinlashadi. Normal xayz tsikli, ritmi, xayz davomiyligi va yo’qotilgan 
qon xajmi normallashtiriladi. Bola tug’ish funktsiyasi tiklanadi. Bemor ahvoli 
quyidagi holda yomonlashgan xisoblanadi. Umumiy axvolni yomonlashishi, 
qo’zg’alishlar, uyqusizlik, korinni pastki qismida og’riqlar paydo bo’lishi, jinsiy 
yo’llardan atsiklik qon ketishi, tuxumdon funktsiyasini to’satdan yomonlashishi. 
FIZIOPROFILAKTIKA. 
MNS funktsiyasini tiklash yo’li bilan hayz tsikli funktsiyasini neyroendokrin 
regulyatsiyasini tiklash. Tuxumdonlar ovarial funktsiyasini tiklash (markaziy va 
periferik gormon stimulyatsiyasi), immunitet va nospetsefik rezistentligini tiklash 
(immun stimullovchi usullar).
 
KLIMAKTERIK SINDROM. 
Klimaks bu- ayol xayotining o’tib ketuvchi reproduktiv fazadan noreproduktiv 
fazaga o’tish davri xisoblanadi. Bu davr davomida xayz va reproduktiv funktsiyani 
to’xtatuvchi invalyutsion jarayonlar ro’y beradi.
Klimakterik sindrom- hayz oldi davridagi patologik belgilarni umumlashtiradi. 
ASOSIY KLINIK SINDROMLAR 
Vegetativ, somatik, urogenital. 
FIZIOTERAPIYANI VAZIFALARI.
Markaziy va vegetaiv asab tizimini buzilishlarini, tuxumdonlar gormonal 
disfunktsiyasini korrektsiyalash.