O’zbekiston respublikasi sog’liqni saqlash vazirligi tibbiy ta’limni rivojlantirish markazi toshkent pediatriya tibbiyot instituti

BACHADON ORTIQLARINI YALLIG’LANISH KASALLIKLARI 
Bunday kasalliklarga quyidagilar kiradi: salpingit (bachadon naylari 
yallig’lanishi), oofarit (tuxumdonlar yallig’lanishi), salpingoofarit (bachadon naylari 
va tuxumdonlar yallig’lanishi). Shulardan eng ko’p uchraydigani surunkali 
salpingoofaritdir. 
Surunkali salringoofarit
uzoq kechuvchi, retsidivlanuvchi, polisistemali 
kasallik bo’lib, bachadon naylari, tuxumdonlar o’zgarishlari, parametriyalarda va 
qorin – chanoq pardasidagi o’zgarishlar bilan xarakterlanadi. Klinikasida qo’shimcha 
endokrin, asab, YuQT va immun tizimidagi o’zgarishlar yuzaga chiqadi. 
ASOSIY KLINIK SINDROMLAR 

---

16 
Yallig’lanish gipoksik, og’riq, ovarial etishmovchilik sindromi, asteno-nevrotik 
sindrom.
FIZIOTERAPIYA VAZIFALARI
Yallig’lanish va og’riq sindromini bartaraf qilish, ovarial etishmovchilik va 
asteno-nevrotik holatlarni korrektsiyalash.
DAVONING FIZIK USULLARI 
Bunday usullar yallig’lanishni bartaraf etish (antiekssudativ, yallig’lanishga 
qarshi usullar), analgeziyaga erishish (gipoanalgeziv usullar) va reparativ-regenerativ 
samarasini oshirish, yallig’lanish soxasida chandiqlanish jarayonini profilaktika qilish 
va kamaytirish, ovarial funktsiyani tiklash (gormono – korrektiv usullar), immun tizim 
faolligini oshirish (immunstimulyatsiya), asab, endokrin, YuQT tizimidagi ikkilamchi 
funktsional o’zgarishlarni bartaraf qilish (sedativ usullar).
Bachadon ortiqlari yallig’lanish kasalliklarini fizik davo usullari. 
 
Guruh
Usullar
Antiekssudativ, 
yallig’lanishga qarshi 
Xaltachali krioterapiya, O’TUB – nurlatish eritem dozalar 
bilan, past intensiv UYuCh terapiya, yallig’lanishga 
qarshi preparatlar bilan a’zolar ichi elektroforezi 
Reparativ-regenerativ 
Infraqizil lazer terapiya, past intensiv DMT terapiya, past 
chastotali 
magnitoterapiya, 
parafin 
terapiya, 
ultratonoterapiya, 
ozokeritoterapiya, 
peloidoterapiya, 
oltingugurtli vannalar, yodbromli vannalar 
Difibrizlovchilar 
Ultratovush 
terapiya, 
defibrozlovchi 
preparatlar 
ultrafonoforezi, radonli, yodbromli vannalar 
Gormon-korregirlovchi 
usullar 
Markaziy 
ta’sir: transtserebral UYuCh terapiya, 
mezoentsefal modulyatsiya, V gurux vitaminlari bilan 
endonazal elektroforez. IQ-lazer terapiya
Periferik ta’sir: ultrotonoterapiya, tsiklik mis, ruh bilan 
elektroforez. 

---

17 
Gipoanalgeziv usullar 
IK-lazer terapiya, SMT- terapiya, DTT-terapiya, SMT va 
DTT- forez – analgetik preparatlar bilan, TEST, 
transkranial eleketroanalgeziya
Sedativlar 
Elektrouyqu terapiya, bosh miyani Davidov bo’yicha 
galvanizatsiyasi, bo’yin soxasini Shcherbak bo’yicha 
galvanizatsiya, 
sedativ 
preparatlar 
bilan 
dorili 
elektroforezi, azotli va xvoyli vannalar
Immunstimullovchilar
QLN, gelioterapiya, O’TUB- nurlatish sub eritematoz 
dozalarda, talassoterapiya