O’zbekiston respublikasi qurilish vazirligi toshkent arxitektura – qurilish instituti

 
 

---

- 17 - 
2. Bob. Uy-joyni saqlash xarajatlarini va kommunal xizmatlar 
haqini to’lash 
2.1. Turarjoylar haqini to’lash 
Munitsipal, idoraviy uy-joy fondi uylaridagi turarjoyga tolanadigan 
haq miqdori turarjoyni ijaraga beruvchi va ijaraga oluvchi o'rtasida 
luziiadigan ijaraga berish shartnomasida belgilab qo‘yiladi. FKning 611-
moddasiga ko‘ra, uy-joy ijarasi shartnomasi bo'yicha ijaraga oluvchi 
tomonidan to‘lanadigan ijara haqi shartnomaning muhim shartlaridan 
hisoblanadi. Munitsipal, idoraviy uy-joy fondi uylaridagi turarjoyga 
to‘lanadigan ijara haqi miqdori turarjoyni ijaraga beruvchi va ijaraga 
oluvchi o‘rtasida tuziladigan ijaraga berish shartnomasida belgilab 
qo'yiladi. Binobarin, ijaraga beruvchi ijara haqini shartnomaviy 
munosabatlar doirasidan tashqari bir tomonlama ravishda belgilashga 
haqli emas. ljara haqi miqdori to'g'risidagi shart ijara shartnomasida 
albatta helgilab qo'yilishi shan.
Ijara haqi miqdori muayyan mezonlar asosida belgilanishi lozim. 
Shu sababli ham qonunda munitsipal, idoraviy uy-joy fondi uylaridagi 
turarjoyni ijaraga berish shartnomasi bo‘yicha to‘lanadigan haq miqdori 
uyni saqlash, saqlash harakallarini umumiy foydalanishdagi mol-mulkni 
(lift, podyezdlar, tom, shaxtalar, yerto‘lalar, cherdak va h.k.) saqlash 
xarajatlarining o‘rnini qoplashni ta'minlaydigan, ijaraga beruvchi 
tomonidan turarjoy umumiy maydonining bir kvadrat metri hisobida 
belgilangan stavkalardan kelib chiqib belgilanadi.
Ma'lumki, uy-joylar vaqt o‘tishi bilan foydalanish jarayonida 
eskiradi, nuraydi. Shu sababli ham mulkdor uni tiklash (amortizatsiya) 
xarajatlarini qilishga majbur. Aks holda, uy-joy, bino muayyan vaqt 
o‘tgach mutlaqo yaroqsiz holga kelib qolishi mumkin Tiklash xarajatlari 
doimiy ravishda ajratilib va to'planib borishi bunga yo‘l qo'ymaydi, 
ushbu mablag‘lar hisobidan uy-joylar kapital ta'mirlanadi.

---

- 18 - 
Munitsipal va idoraviy uy-joy fondining mulkdorlari o‘zlariga 
qarashli turar-joylami ijaraga berishdan muayyan foydalanisnni ham 
nazarda tuladiiar.
Bozor munosabatlari
sharotida uy-joy fondini
tiklash
(amortizatsiya) ajratmalari hamda ijaraga beruvchining normativ foydasi 
zaruriy qismlar sifatida turarjoy ijara haqi tarkibiga kiradi.
Davlatga qarashli uy-joy fondining xizmat turar-joyini ijaraga 
oluvchi undan xizmat turarjoyining maqsadiga va shartnoma shartlariga 
muvofiq foydalanishi, turarjoyga va kommunal xizmatlarga to'lovlarni 
har oyda, o‘tgan oydan keyingi oyning o‘ninchi kunidan kechiktirmay 
to'lashi lozim. To’lov muddati kechiktirilgan har bir kun uchun 0,1 foiz 
miqdorda, biroq, to'Iovning kechiktirilgan summasidan 50 foizdan oniq 
bo'lmagan penya undiriladi.
Turar-joy va kommunal xizmatlar uchun to'lovlar tijorat banki 
muassasalari yoki to'lov qabul qilish kassalari orqali amalga oshiriladi. 
(O'zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 27.01.2000-yildagi 
24sonli qaroriga 1-ilova «Xizmat joylari berish tartibi to‘g‘risidagi 
nizomning 15-bandi»).
Aniq maqsadli kommunal uy-joy turarjoylari uchun tashlana-digan 
haq miqdorining tarkibiga quyidagi xarajatlar kiradi:
a)
uyga qarash xarajatlari;
b)
uyga xizmat ko‘rsatish xarajatlari;
c)
uyni ta’mirlash xarajatlari.
Munitsipal, idoraviy uy-joy fondi uylaridagi turarjoyni ijara berish 
shartnomasi ho'yicha to‘lanadigan haq miqdoriarini tashkil etuvchi 
tarkibiy qismlardan farqli ravishda bunda ijaraga beruvchi ijara 
shartnomasidan foyda (daromad) olish nazarda lutilmagan
Turarjoyni ijaraga oluvchi turarjoy ijara haqini har oyda yashalgan 
keyingi oyning o‘ninchi kunidan kechiktirmay to‘lash shart (masalan, 

---

- 19 - 
ijarachi yanvar oyi uchun ijara haqini 10 fevralgacha to‘lashi lozim). 
ljara haqini to‘lash muddatlariga rioya qilmaslik (kechiktirish) uchun 
kechiktirilgan muddat bo'yicha penya to'lanadi. Penya miqdori tegishli 
qonun hujjatlarida belgilab qo'yildi.
Aniq maqsadli kommunal uy-joy fondining turarjoyi uchun haq 
O'zbekiston Respublikasi Vazirlar Maxkamasi tomonidan belgilangan 
tartibda olinaui. Binobirin, ijaraga beruvclii ljara haqini olish tartibini 
belgilashga haqli emas.
Yotoqxonalarda yashaganlik uchun haq O‘zbekiston Respublikasi 
Vazirlar Mahkamasi tomonidan belgilangan tartibda olinadi.