Oʻzbekiston Respublikasi Qurilish Vazirligi Toshkent Arxitektura Qurilish Instituti “Muhandislik qurilish infrastrukturasi

Mexanik xususiyatlari. Yog‘och qirindili plitalar, bir xil hajmiy og‘irlik qiymatida, yog‘och tolali plitalarga qaraganda, siqish, egilish va cho‘zishda yuqoriroq chidamlilik chegarasi ko‘rsatkichlariga ega. Masalan, hajmiy og‘irligi 500 dan 700 kg/m3 bo'lgan yog‘och qirindili plitalarning egilishdagi mustahkamligi, ko'pincha, 180 kg/sm2 ga yetadi va xuddi shunday hajmiy og'irlikka ega yog‘och tolali pli143 talarning mustahkamligidan taxminan to‘rt baravar ko‘p bo‘ladi. Plitalar mustahkamligini texnologik jarayonlar parametrlarini, asosan, ulaming issiq presslash va yuzasini qayta ishlash rejimini o‘zgartirib, boshqarish mumkin. M asalan, plitalam i qalinligi 0,6 mm li shpon bilan qoplab, egilishdagi mustahkamlik chegarasini oshirish mumkin. Yog‘och qirindili plitalarning egilishdagi mustahkamligi qirindi turi, plitalar hajmiy og‘irligi, ularni qoplash usuliga bog‘liq va keng chegaralarda — 50 dan 150 kg/sm2 gacha bo‘ladi. Mustahkamlikka yana plitalar tayyorlash uchun ishlatilgan sintetik smolalar sifati ham ta’sir ko‘rsatadi. Plitalar mustahkamligi namlikda keskin pasayadi, qurigandan so‘ng esa boshlang‘ich holi tiklanmaydi. Shuning uchun, plitalaming suvga chidamliligini oshirish uchun, qirindilar uchun gidrofobizatorlarni ishlatish va plitalarni qurilish konstruksiyalarida namlanishdan saqlash zarur. Plitalar qo‘l asboblari va stanoklarda ishlovga yengil beriladi. Ulami arralash, teshish, frezerovkalash mumkin. Ularga mix qoqish mumkin va ular vintlami yaxshi ushlaydi.

Xomashyo materiallari

Xomashyo materiallari

Yog‘och qirindili plitalami tayyorlash uchun ikkita asosiy xomashyo turi: yog‘och va bog‘lovchi modda sifatida sintetik smola ishlatiladi. Plitalaming xossalarini yaxshilash uchun, asosiy aralashmaga ozgina miqdorda qo‘shiluvchi gidrofobizatorlar, antiseptik va antipirenlar kerak bo‘ladi. Yog‘och qirindisini qayin, eman (dub), qoraqarag‘ay (buk), qarag‘ay (sosna), archa va boshqa bargU hamda ignabargli daraxt yog‘ochlaridan tayyorlash mumkin.

Yog‘och qirindili phtalami ishlab chiqarishda boglovchi modda sifatida termoreaktiv sintetik smolalar xizmat qiladi. Bunday smolalar quyidagi talablarga javob berishi lozim:

• smolaning mumkin bo‘lgan eng kam sarfida yog'ochning alohida bo'lakchalarini o‘zaro qattiq yopishtirishi, ya’ni yog‘ochga yaxshi adgeziyaga ega bo‘lishi;
• plitalami issiq presslashda tez qotishi va uzoq muddat xizmat qilishi;
• plitalarga suvga chidamlilik berishi;
• oqish rangli bo‘lishi, chunki to‘q rangli smolalar plitalami bo‘yab, keyin ulami fakturasiz qo‘Ilab bo‘lmaydi;
• hidsiz va toksik aralashmalarsiz bo‘lishi lozim.