O‘zbekiston respublikasi qonuni

17-модда. Касаба уюшмаларининг, улар бирлашмаларининг аҳоли бандлигини таъминлашда иштирок этиши
Касаба уюшмалари, уларнинг бирлашмалари аҳоли бандлиги соҳасидаги давлат дастурларини ишлаб чиқишда иштирок этиш, бандликни таъминлаш бўйича, шу жумладан янги иш ўринларини ташкил этиш ва мавжудларини сақлаб қолиш, ташкилотлар фаолиятини яхшилаш, ходимларнинг оммавий равишда ишдан бўшатилишининг олдини олиш бўйича чора-тадбирларни таклиф этиш ҳуқуқига эга.
Иш берувчи камида икки ой олдин тегишли касаба уюшмасига ёки ходимларнинг манфаатларини ифодаловчи касаба уюшмалари бирлашмасига ходимлар оммавий равишда ишдан бўшатилиши мумкинлиги ҳақида ахборот тақдим этади ва ишдан бўшатиш оқибатларини юмшатишга қаратилган маслаҳатлашувлар ўтказади.
Касаба уюшмалари, уларнинг бирлашмалари иш берувчининг ходимларни оммавий равишда ишдан бўшатилиш ҳақидаги қарорини олти ойгача бўлган муддатга тўхтатиб туриш тўғрисидаги таклифни маҳаллий давлат ҳокимияти органларига кўриб чиқиш учун киритиш ҳуқуқига эга.
Жамоа шартномасида ёки келишувда назарда тутилган ҳолларда, тегишли касаба уюшмасининг ёки бошланғич касаба уюшмаси ташкилотининг олдиндан берилган розилигисиз меҳнат шартномасини иш берувчининг ташаббуси билан тугатишга, агар қонун ҳужжатларида бошқача қоида назарда тутилмаган бўлса, йўл қўйилмайди.
Касаба уюшмалари, уларнинг бирлашмалари аҳолини иш билан таъминлаш соҳасидаги бошқа тадбирларда ҳам «Касаба уюшмалари тўғрисида»ги Ўзбекистон Республикаси Қонунига мувофиқ иштирок этиши мумкин.
18-модда. Ходимларни оммавий равишда ишдан бўшатиш
Ходимларининг умумий сони юз кишидан ортиқ бўлган ташкилотлардан рўйхатдаги ходимлар ўртача сонининг ўн ва ундан ортиқ фоизи ишдан бўшатилиши ходимларни оммавий равишда ишдан бўшатиш деб ҳисобланади.
Маҳаллий давлат ҳокимияти органлари ходимларни оммавий равишда ишдан бўшатиш тўғрисидаги қарорларни маҳаллий меҳнат органларининг тақдимномалари бўйича ёки мустақил равишда олти ойгача муддатга тўхтатиб туриши мумкин, бунда бир вақтнинг ўзида ушбу кечиктириш туфайли кўрилган зарар ташкилотларга қисман ёки тўлиқ компенсация қилинади.
Маҳаллий меҳнат органлари ишдан оммавий равишда ишдан бўшатилаётган ходимларга ишга жойлашиш ва бандликни таъминлашда, шу жумладан бепул касбга тайёрлашга, қайта тайёрлашга ва малака оширишга юбориш орқали кўмаклашади.