O’zbеkiston rеspublikasi qishloq xo’jaligi vazirligi

IV . BOB. IQTISODIY QISM.
Ifloslovchi moddalarni chikarib (tashlab) yuborish va saqlash uchun tulovlarni xisoblash.( 5chi rasm)
Taklif etilayotgan chora-tadbirlarni iqtisodiy samardorligni xisoblash uchun biz korxonani atmosfera xavosiga tashlayotgan ifloslantiruvchi moddalar uchun tulaydigan kompensastion tulovlarni xisobini bajaramiz. Ushbu kompensastion tulovlar O’zbekiston Respublikasi hududida atrof tabiiy muhit ifloslantirilganligi va chiqindilar joylashtirilganligi uchun kompensastiya to’lovlarini qo’llash tartibi tugrisidagi nizom (Vazirlar Mahkamasining 2003 yil 1 maydagi 199-son qaroriga 5-ilova) "Tabiatni muhofaza qilish to’grisida", "Suv va suvdan foydalanish to’grisida", "Atmosfera havosini muhofaza qilish to’grisida", "Chiqindilar to’grisida"gi O’zbekiston Respublikasi qonunlariga muvofiq ishlab chiqilgan va Respublika qududida atrof tabiiy muit ifloslantirilganligi va chiqindilar joylashtirilganligi uchun kompensastiya to’lovlarini qo’llash tartibini belgilaydi.
Ifloslantiruvchi moddalarni atrof tabiiy muhitga chiqarib tashlash, oqova oqizish va chiqindilarni joylashtirishning normativ va normativdan ortiqcha (limitdan ortiqcha), shuningdek avariyali va zarbli massa kompensastiya to’lovlari ob’ekti hisoblanadi va u o’z ichiga quyidagilarni oladi:

• 
  turgun va ko’chma manbalardan ifloslantiruvchi moddalarni atmosfera havosiga chiqarib tashlash massasi;
  
• 
  ifloslantiruvchi moddalarni suv ob’ektlariga va joylarning relefiga oqizish massasi;
  
• 
  O’zbekiston Respublikasi ҳududiga joylashtiriladigan zaharli va zaҳarli bo’lmagan chiqindilar massasi.
  

Rejalayoshtirilayotgan avtomoyka kurilishida suv resurslariga etqazilayotgan zararni qoplash maқsadida ma’lum miқdordagi kompensastiya to’lovlarini to’laydi.Avtomashina yuvish jarayonida okova suvlar tarkibida ikkita turdagi ifloslnatiruvchi tashlanadi: muallok moddalar va neft maxsulotlari. Xozirgi kunda avtomoykada tozalash inshootlaridan chikadigan ifloslantiruvchi moddalarni tozalashda muallok moddalarni tozalash uchun tindirgichlar mavjud. Lekin shakllanadigan neft maxsulotlarini tozalash ishlar rejalashtirilgan.Ularni mikdorlarni «Suv manbalariga tashlanadigan okova suvlarning ruxsat etilgan tashlamalarni m’erlarni aniklash buyicha uslubiy kursatmalar» asosida aniklaymiz. Xulosa kilib aytganda, taklif etilayotgan uskuna uzini 2 yil 3 oyda oklaydi. Uskunani ishlash vakti 20 yil.