O‘zbekiston respublikasi qishloq va suv xo‘jaligi vazirligi toshkent irrigatsiya va melioratsiya instituti

 
 
Qisqa xulosalar 
Banklar va lizing beruvchilar o‘rtasidagi o‘zaro munosabatlar turli xil 
bo‘lishi mumkin. Banklar kafolatlangan va kafolatlanmagan kreditlarni beradi. 
Banklarning lizing biznesida ishtirok etishida ikkita asosiy usul qo‘llanadi: 
bevosita usul, bunda bank o‘z tuzilmasida maxsus bo‘lim yoki mutaxassislar 
guruhi tuzish yo‘li bilan lizing beruvchi sifatida ishtirok etadi; bilvosita usul, 
bunda bank mustaqil lizing kompaniyasini ta’sis etadi yoki lizing beruvchining 
kreditori vazifasini bajaradi. 

---

80 
Bozor subyektlarining o‘zaro erkin munosabat tamoyillarini yuritish, 
sog‘lom bozor raqobatchiligini ta’minlash, yangi texnologiya va usullarni joriy 
qilish, loyihalar hajmi va muddatining o‘sishi, tashqi muhitning yuqori 
dinamikasi va boshqa omillar lizing kompaniyalari faoliyatidagi noaniqlik va 
tavakkalchiliklarni oshiradi. Tavakkalchilik deganda odatda kompaniya o‘z 
resurslarining bir qismini yo‘qotishi, daromadlarni to‘liq olmasligi yoki xo‘jalik 
faoliyati davomida qo‘shimcha xarajatlarning paydo bo‘lishi nazarda tutiladi. 
Bank kafolati, garov, lizingga beriluvchi mulkning qiymati va boshqalar 
kafolatni ta’minlashning asosiy turlari hisoblanadi. Har bir investor 
investitsiyalashda kiritilgan mablag‘larni qaytarib olishni kafolatlash, mijozning 
to‘lov layoqatini yo‘qotishi natijasida yuzaga keladigan zararlardan 
sug‘urtalanishdan manfaatdor bo‘ladi.
Qayta sug‘urtalash mexanizmidan xorijdan asbob-uskunalarni keltirishda 
foydalaniladi, bunda asbob-uskunalar qiymati bir necha million dollarni tashkil 
etishi sababli xorijiy hamkor bitimda yirik xorijiy sug‘urta kompaniyasining 
ishtirok etishini talab qilishi mumkin. 
Nazorat va muhokama uchun savollar 
1.
Banklarning lizingni moliyalashtirishi qay tarzda amalga oshiriladi?
2.
Banklar uchun lizingning afzalliklarini aytib bering. 
3.
Tavakkalchilik atamasini tushuntirib bering. 
4.
Lizing tavakkalchiliklarining o‘ziga xos xususiyatlarini aytib bering. 
5.
Investorning moliyaviy ahvoli qanday baholanadi? 
6.
Investitsiyalashda 
tavakkalchliklarni 
kamaytirishning 
qanday 
usullarini bilasiz? 
7.
Investitsiyalashda kafolatni ta’minlashning asosiy turlarini sanab 
bering. 
8.
Bank kafolati nimani anglatadi? 
9.
Qayta sug‘urtalash mexanizmi qay hollarda qo‘llanadi? 
10.
Tavakkalchiliklarning qaysi turlarini sug‘urtalash mumkin?