O’zbekiston respublikasi qishloq

avvalo, dinlar va diniy tashkilotlarning davlatdan ajratilganligi;

barcha fuqarolar uchun maorif va madaniyat eshiklarining ochiqligi;

maktablarning dindan va diniy tashkilotlardan ajratilganligi;

ta’lim tizimining uquv dasturlariga diniy fanlar kiritilishiga yo’l qo’yilmasligi;

dindorlarning diniy ehtiyojlarini qondirish uchun zarur bo’lgan muayyan sharoitlarning yaratib berilishi.

2. 
   Mustaqillikning dastlabki etti yili davomida O’zbekistonning inson huquqlari bo’yicha 60 ta asosiy hujjatga qo’shilganligi, BMT tomonidan bu sohada qabul qilingan 6 ta xalqaro shartnoma qatnashchisiga aylanganligi muhim hal qiluvchi qadam hisoblanadi.
   

Ushbu deklaratsiya inson huquqlari sohasidagi birinchi xalqaro hujjat sifatida keyingi oltmish yil mobaynida dunyodagi barcha davlatlar va xalqlar uchun adolatga erishish, mahalliy va mintaqaviy majarolarni tinch yo’l bilan hal etishga xizmat qilib kelmoqda. Birinchi marta «Inson huquqlari umumjahon deklaratsiyasi»ning dastlabki loyihasi BMT Bosh Assambleyasining 1946 yil birinchi sessiyasida ko’rib chiqilgan. Bosh Assambleya shu loyiha asosida
«huquqlar to’g’risida xalqaro bill» tayyorlash maqsadida BMT ning inson huquqlari bo’yicha komissiyasiga ko’rib chiqish uchun taqdim etgan.³⁸ Bu komissiya tarkibi BMTga a’zo bo’lgan 18 ta davlat vakillaridan iborat edi. Mazkur Komissiya 1947 yilda o’zining birinchi sessiyasida «Inson huquqlari to’g’risida xalqaro bill»ning dastlabki loyihasini tayyorlash to’g’risida qaror qabul qilgan. Tahrir hay’ati a’zolari o’rtasida Deklaratsiyaning har bir moddalari bo’yicha baxs munozaralar bo’lib o’tgan. Tahrir hay’ati a’zolari fransiyalik Rene Kassen tomonidan bildirilgan fikr, mulohazalarni, takliflarni umumlashtirib Dekloratsiyaning birinchi loyihasini tayyorladi. Mazkur ћujjat Jeneva shahrida ko’rib chiqilgan. Shu sababli tarixda «Jeneva loyihasi» deb nomlangan. Komissiya deklaratsiya loyihasini BMTga a’zo barcha davlatlarga ko’rib chiqish uchun o’z taklif va mulohazalarni bildirish uchun yuborgan.
Inson huquqlari umumjahon deklaratsiyasining yakuniy matnini tayyorlashda BMTga a’zo 50 davlat vakillari ishtirok etgan. Bu muhim hujjat 1948 yilning 10 dekabrida Parijda BMTning Bosh Assambleyasida qabul qilingan. BMT Bosh Assambleyasida 56 davlat vakillari ishtirok etgan. SHulardan 2 ta davlat vakili BMT Bosh Assambleyasi ishida bevosita ishtirok etmagan va 8 ta davlat vakillari betaraf bo’lgan. Shunisi xarakterliki, ishtirok etgan davlat vakillaridan birontasi bu muhim hujjatga qarshi ovoz bermagan.
Tarixda birinchi marotaba 1948 yilda qabul qilingan «Inson huquqlari umujahon deklaratsiyasi»ning 3-moddasida har bir insonning yashash, erkinlik va shaxsiy daxlsizlik huquqlariga ega ekanligi mustahkamlangan.³⁹ «Fuqarolik va siyosiy huquqlar to’g’risidagi xalqaro Pakt»ning 6-moddasi 1-bandida har bir insonning yashash huquqi uning ajralmas huquqi ekanligi, bu huquqning qonun bilan himoyalanishi belgilab qo’yilgan. Bizning Konstitutsiyamizning 21-31 moddalarida ham inson va fuqarolarning huquqlari o’z ifodasini topgan.



³⁸ Акмал Саидов. Инсоният ћурлигининг буюк хартияси. //Демократлаштириш ва инсон ћуќуќлари – 2 / 2008.7-бет.
³⁹ Ўзбекистон Республикаси ва инсон ћуќуќлари бўйича халќаро шартномалар. / Маъсул мухаррир А.Х. Саидов-Т.: «Адолат», 2002, 49-бет.