O’zbekiston respublikasi o’rta va maxsus ta’lim vazirligi o’zbekiston davlat jahon tillari universiteti

Unli harjlarning о’qilishi

A - harfi quyidagi holatlarda ko’rsatilgan tovushlar bilan o’qiladi:

N 4 - son [ ӕ ] tovushi bilan “ a ” unlisi quyidagi holatlarda o’qiladi:

1 .II tur yopiq bo’g’inda “ a ” unlisi [ ӕ ] deb o’qiladi: mat,cat.

1. 
   Chet tillardan kelgan ikki bo’g’inli so’zlarda ham “ a ” unlisi [ ӕ ] tovushi bilan o’qiladi: atom, talent,camel,shadow.
   

3. Mustasno holatda ham “ a ” [ ӕ ] tovushi bilan o’qiladi: mass,lass,ass,anger.

N 13 - son [ ei ] tovushi bilan “ a ” unlisi quyidagi holatlarda o’qiladi:

2. 
   tur ochiq bo’g’inda “ a ” unlisi [ ei ] deb o’qiladi: take,fate.
   

2. 
   Agar “ a ” unlisi - ste,- nge undosh harf birikmalaridan oldin kelsa ham [ ei ] tovushi bilan o’qiladi: paste,taste,waste; danger,strange,stranger,arrange.
   

N 5 - son [ a: ] tovushi bilan “ a ” unlisi quyidagi holatlarda o’qiladi:

1. 
   .III tur yopiq bo’g’inda “ a ” unlisi [ a: ] tovushi bilan o’qiladi: car,farm park.
   

2. 
   “a ” unlisidan keyin quyidagi undosh birikmalari kelsa - ss,- st,- sk,- sp,- mpl,- псе,- nt,- th,- ft,- Im,- If,- nch,- ff “ a ” harfi [ a: ] tovushi bilan o’qiladi: grass,past,ask,grasp,sample,dance,plant,bath,shaft,calm,half,branch,staff.
   
3. 
   “are ” so’zi urg’uli holatda [ a: ] deb o’qiladi.
   

N 19 - son [ɛә ] tovushi bilan “ a ” unlisi quyidagi holatlarda o’qiladi:

l.IV tur ochiq bo’g’inda “ a ” unlisi [(ɛә ] tovushi bilan o’qiladi: care,fare,hare.

N 6 - son [ ɔ ] tovushi bilan “ a ” unlisi quyidagi holatlarda o’qiladi:

1. 
   “ а ” unlisi oldidan “ w ” undosh harfi kelsa [ ɔ ] deb o’qiladi: want,wasp,wash,watch,warrant.
   

N 7 - son [ ɔ: ] tovushi bilan “ a ” unlisi quyidagi holatlarda o’qiladi:

1. 
   “a ” unlisi III tur yopiq bo’g’inda “ w ” undosh harfidan keyin kelsa [ ɔ: ] deb o’qiladi: war,warm.
   
2. 
   “Water ” so’zida ham shunday o’qiladi.
   
3. 
   -11,- It,- Ise,- Ik undosh harflar birikmalari ta’sirida ham [ ɔ: ] deb o’qiladi; all,ball,w'all,salt,false,chalk,talk,walk.
   
4. 
   qu - harf birikmasi ta’sirida ham shunday o’qiladi: quarter,quartz.
   

N 3 - son [ e ] tovushi bilan “ a ” unlisi quyidagi holatda o’qiladi:

1. 
   Faqatgina mustasno so’zlarda “ a ” unlisi [ e ] deb o’qiladi; any,many,ate,said,says
   

N 2 ” son [ i ] tovushi bilan “ a ” unlisi faqatgina to’liq bo’lmagan reduksiyaga uchraganda o’qiladi: village,comrade,climate.

N 12 - son [ ә ] tovushi bilan “ a ” unlisi faqatgina qattiq reduksiyaga uchraganda o’qiladi: sofa,accept.