Ozbekiston respublikasi oliy va

М ., 1908-y. 14-bet).
Amerikalik olim D.Poya o ‘zining «Как решат задачу» nomli kitobida
evristik ta’lim metodini bunday tushuntiradi: «Evristikaning maqsadi —
yangiliklarga olib boruvchi m etod va qoidalami izlash demakdir». U
evristik m etod mohiyatini quyidagidek izchillikda tuzilgan reja orqali
amalga oshirishni tavsiya qiladi:
1. Masalaning qo‘yilishini tushunish.
2. Masalani yechish rejasini tuzish.
3. Tuzilgan rejasini amalga oshirish.
4. Orqaga nazar tashlash (hosil qilingan yechim ni tekshirish).
Bu rejani amalga oshirish jarayonida o ‘quvchi!ar quyidagi savollarga
javob topadilar:
1. Masalada nimalar nom a’lum?
2. Masalada nimalar m a’lum?
3. Masalaning sharti nimalardan iborat?
4. Ilgari shunga o ‘xshash masala yechilganmi?
5. Agar shunga o'xshash masala yechilgan bo‘lsa, undan foydalanib
qo'yilayotgan masalani yecha olamizmi?
4
S A l i x o n o v
4 9

---

Albatta, yuqoridagi reja-sxema o'quvchilarning ijodiy fikrlash fao-
liyatlarini shakllantiradi, ammo bu reja-sxema o'quvchilarning ijodiy
qobiliyatlarini shakllantiruvchi birdan-bir yo'l bo'la olmaydi.
M atematik-metodist V.V. Repev evristik metod orqali o'qitishni
bunday ta’riflaydi: «Bu metodning mohiyati shundan iboratki, o'qituvchi
tom onidan sinf o'quvchilari uchun o'tiladigan mavzu materialining
mazmuni muammo qilib qo'yiladi, so'ngra maqsadga tom on yo'nalti-
ruvchi savollar sistemasini o'quvchilarga berish orqali qo'yilgan muam-
m oni hal qilinadi. (Репьев В. В. «Общая методика математики»,
М ., 1958-у., 149-bet).
Endi yuqorida aytilgan fikrlarning dalili sifatida quyidagi tenglama