O‘zbekiston respublikasi oliy va



Download 7,22 Mb.
Pdf ko'rish
bet243/631
Sana23.02.2022
Hajmi7,22 Mb.
#121665
1   ...   239   240   241   242   243   244   245   246   ...   631
Bog'liq
543388c55c7b1

4. Изокоста 
Ишлаб чикариш ресурслари чекланганда максимал махсулот ишлаб 
чикариш масаласи фирмалар учун асосий масалалардан бири хисобланади. 
Масалани соддалаштириш учун иккита узгарувчи омилни курамиз: мехнат ва 
капитал. Мехнат сарфи (
L
) соатбай иш хаки билан, капитал сарфи (
K
) - ускуна, 
машина ва механизмлардан фойдаланиш вакти (соатларда) улчанади. Фараз 
килайлик, мехнат ва капитал ракобатлашган бозор шароитида ѐлланади ва 
ижарага олинади. Мехнат хаки бир соатлик иш хаки билан улчанади ва уни 
W
оркали белгилаймиз. Капитал нархи - ускуна, машиналарнинг бир соатлик 
ижара хакига тенг дейлик ва уни 
r
деб белгилаймиз. 
Мехнат ва капитал ракобатлашган бозор шароитида ѐлланиши ва ижарага 
олинишини эътиборга олсак, уларнинг нархи бозорда аникланади ва 
узгармайди. Демак, мехнат ва капитал нархлари узгармайди. Берилган 
харажатларда ишлаб чикаришни максималлаштириш масаласини карашда 
харажатлар чизигидан, яъни изокостадан фойдаланамиз. 
Изокоста - бу ишлаб чикариш харажатларини ифодаловчи чизик булиб, у 
умумий киймати бир хил булган иккита ишлаб чикариш омиллари 
сарфларининг барча комбинацияларини ифодаловчи нукталарни уз ичига 
олади, яъни умумий киймати бир хил булган мехнат ва капитал сарфлари 
комбинацияларни ифодаловчи нукталарни уз ичига олади. 
Агар фирманинг ишлаб чикариш омилларига сарфланадиган бюджетни С 
деб белгиласак, ишчи кучига сарфини 
L
W

ва капиталга сарфини 
K
r

десак, 
изокостани ифодаловчи тенгламани куйидагича ѐзиш мумкин: 
K
r
L
W
C




(1)
Демак, фирманинг ишчи кучига сарфи билан капиталга сарфи йигиндиси 
унинг умумий харажати С га тенг. 
Изокостани графикда куйидагича аниклаймиз: 
(1) 
муносабатдан 
0

K
булса, яъни фирма маблагини факат ишчи кучига 
сарфласа, у
W
C
L

микдорда ишчи кучи ѐллаши мумкин. 
W
C
нуктани 
уоризонтал буйича белгилаймиз. Агар фирма маблагини факат капиталга 


351 
сарфласа, яъни 
0

L
булса, 
r
C
K

капитални ижарага олиш мумкин. 
r
C
нуктани 
вертикал ук буйича жойлаштирамиз. 
9-расм. Изокоста. 
W
C
ва 
r
C
нукталарни туташтирувчи чизик (1) тенгламани ифодаловчи 
изокостани беради. Изокостанинг хар бир нуктасига мос келувчи ресурслар 
сарфи комбинациясининг киймати умумий харажат С га тенг. Масалан, А ва В 
нукталар учун куйидаги тенгликни ѐзиш мумкин: 
B
B
A
A
K
r
L
W
K
r
L
W
C








.
Агар нукта 
2
1
N
N
учбурчак ичида ѐтса, шу нуктага мос ресурслар 
комбинациясини олганда, фирма уз бюджетини тулик сарфламайди. Масалан М 
нукта учун (1)-тенглама куйидагича ѐзилади: 
C
K
r
L
W
M
M




. (2) 
(1) 
тенглама фирманинг хар бир умумий харажати учун графикда 
алохида изокванта билан ифодаланади. Агар фирманинг умумий харажатлари 
икки вариантда булса, яъни 
1

Download 7,22 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   239   240   241   242   243   244   245   246   ...   631




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish