Ozbekiston respublikasi oliy va


S  = J  f ( x ) d x   =  F(b) -  F(a)



Download 7,34 Mb.
Pdf ko'rish
bet240/281
Sana01.01.2022
Hajmi7,34 Mb.
#293351
1   ...   236   237   238   239   240   241   242   243   ...   281
Bog'liq
fayl 130 20210324

S
 = J 
f ( x ) d x   =  F(b) -  F(a).
a
Aniq integral mavzusi muammoli ta ’limning 
muammoli  vaziyatlari  asosida  tushuntirildi.  Bu 
m avzuning  ilmiy  m etodik  isbotini  talabalar 
qo'yilgan muammoli vaziyatlami  ilmiy-metodik 
yechimlarini  o ‘zlari  topishga  harakat  qiladilar 
degan  umiddamiz.
Masala. 
Balandligi 
h
 ga asosi 
a
 ga teng bol'gan 
uchburchakning  yuzasini  hisoblang.
B e r i l g a n   u c h b u r c h a k  
OAB  OB=h,
 
AB=a,  OA=y-kx.
Y e c h i s h :
(
1
)
0
к
A
a
X
У
29-chizma.
S  =
 

/  (
x)dx
 = J
—xdx =
a x
 
h i
h ■
 2
= -  a h .
 
2
266


QUYIDAGI  INTEGRALLARNI  HISOBLANG

xVx + l
с 
dx
r  xdx
Javobi:
  Vx
2
  + 1 + C .
4


In
2
 
xdx.
5. 

ex
 cos 
xdx.
6-§.  Differensial  tenglamalar
Ixtiyoriy  nuqtasiga  o'tkazilgan  urinm aning  burchak  koeffitsiyenti 
absissasining ikkilanganiga teng bo'lgan xossaga ega  egri  chiziq tengla- 
masini  topayiik.

e с h i s h .  Masala  shartidan  egri  chiziqning 
M(x,y)
  nuqtasiga  o'tka- 
zilgan urinmaning burchak koeffitsiyenti  2x ga tengligi kelib chiqadi.  Ikkinchi 
tomondan  urinmaning burchak koeffitsiyenti 
M
  nuqtaning  ordinatasi 
у
  dan 
absissasi x  bo‘yicha olingan hosiladan iboratdir. Shunday qilib, ushbu tenglikka 
ega  bo'lamiz:
(
1

yoki  (
2
)  tenglik  asosida  egri  chiziq  tenglamasini  topishga,  ya’ni 
o‘zgaruvchi 
у
  ni  x  ning  funksiyasi  sifatida  ifodalashga  urinib  ko‘raylik.  (
1

tenglik  hosilani  o‘z  ichiga  oladi;  (
2
)  tenglik  esa  izlanayotgan 
funksiyaning 
differensialini  o‘z  ichiga  oladi;  shuning  uchun  bunday  tengliklar  differensial 
tenglamalar  deyiladi.  Ildizlari  sonlardan  iborat  bo'lgan  algebraik  tenglama- 
lardan  farqli  o'laroq  differensial  tenglamalarning  yechimi .deb  differensial 
tenglamani  qanoatlantiruvchi  x  o'zgaruvchining  funksiyasiga  aytiladi,  ya’ni 
u  shunday funksiyaki,  tenglamadagi 
у
  ning o'rniga qo'yilganda,  uni ayniyatga 
aylantiradi. 
у
  ni  xuddi  shu  funksiya  deb  faraz  qilib  (
2
)  tenglikni  ayniyat  , 
sifatida  qarashi  mumkin;  uni  integrallab  topiladi:
(

Download 7,34 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   236   237   238   239   240   241   242   243   ...   281




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish