O’zbekiston respublikasi oliy va o’rtamaxsus ta`lim vazirligi farg`ona davlat universiteti

2.3 Olib borilgan ishlarning emperik tahlili
Kuzatish maqsadida men, Toshloq tumani 22-umumiy o’rta ta`lim maktabida 4-“A”sinf o’quvchilari o’rtasida turli hildagi harakatli o’yinlarni o’tkazdim. Trening jarayonida sinf jurnalida 26 nafar o’quvchidan 23 nafari qatnashdi. 3 tasi sababli o’quvchilar trening jarayonida o’zlarini chaqqonliklarini namoyish etdilar ular o’rtasida o’zaro muloqot yaxshi ayrim o’quvchilar o’rtasida ijtimoiy konflikt holati ham ko’zga tashlandi. O’quvchilar o’rtasidagi muloqotga kirishish qizlar va o’g`il bolalar o’rtasida biroz qiyinchilik tug`dirdi. Treningdan so’ng o’quvchilar o’zlarini juda erkin va yaxshi his etdilar. Ular orasida muloqotga kirishishda qiynalgan O’lmasov Muhammadziyo va Qodirov Abubakirlar bilan alohida ishlar olib bordim ularga “Oila daraxti” va “Oila rasmi” metodiklalarini oldim va ularning ota onalari bilan suxbat olib bordim. Muloqot natijasiga ko’ra Ikkala o’quvchining ota-onasi farzandlarining kelgusida tarbiyasi va bilimi bilan shug`ullanishlarini aytdilar.




Xulosalar
Biz tadqiqot ishimizning farazida kichik maktab yosh davridagi bobalarning shaxs sifatida shakllanishiga ularning o’z-o’ziga baho berishi qay darajada ta’sir ko’rsatishini o’rganishni rejalashtirgan edik. Buning uchun Piskent tumanidagi6- sonli umumta’lim maktabining 2- va 3-sinfo’quvchilarida (жами 30 nafar) Dembo Rubinshteynning “O’z-o’zini baholash” metodikasini o’tkazdik. Ushbu metodika maktab o’quvchilarining bir qator shaxsiy sifatlarini, ya’ni sog’liq, xarakter, aql va xokazo kabi xususiyatlarini bevositа baholash (shkalalarda ifodalash)ga asoslangan. tekshiriluvchilarga ushbu sifatlar ularda qay darajada rivojlanganligini (o’z-o’zini baxolashni) va ushbu sifatlarni qanchalik rivojlangan bo’lishini istashlari, ularni qoniqtirishi (davogarlik darajasini)ni vertikal chiziqlarda ma’lum bir belgilar bilan ko’rsatishlari so’raladi. Har bir sinaluvchiga metodika bo’yicha ko’rsatma va vazifa yozilgan blanka beriladi Demak, aytish mumkinki, birgalikdagi faoliyat va xayotga, ya‘ni mulokotga xalakit beruvchi tusik xamda noxushliklarni uz vaktida bartaraf etishga intilish kerak. Buning uchun eng yaxshi usul – unutishdir. Unutish vazifasini esa vakt bajarishi mumkin, ya‘ni vakt utishi bilan biz nizoli vaziyatlarni, kim bilandir urtamizda paydo bulgan noxush vaziyatlarni unuta boshlaymiz. Lekin xozirgi jadal tarakiyot davrida vaktga ishongandan kura, faol xarakat kilib nizoli vaziyatlar natijasi bulgan noxushliklarni ixtiyoriy ravishda bartaraf etish samaralirok natija berishi mumkin. Buning uchun esa shu maksadda tashkil etiladigan treninglar yaxshi natija beradi. Shaxslararo mulokotchanlik kunikmalarini xosil kilish uchun tashkil etishga muljallangan trening davomida kuyidagi mashk albatta utkazilishi kerak. Xar bir ishtirokchi «Karshimdagi odam kim?» degan savolga javob ola bilinadigan savollarni bilishi lozim. Umuman shaxs uz karshisidagi odam, ya‘ni suxbatdoshi xakida imkon darajasida kuprok ma‘lumotga ega bulishi lozim. Psixologik adabiyotlarda ta‘kidlanishicha, xech bulmaganda mulokotga kirishayotgan odam xakida 7 ta ma‘lumotga ega bulish maksadga muvofikdir. Bu ma‘lumotlar suxbatdoshning:
 Ismi
 Mutaxasisligi
 Oilaviy axvoli
 Sogligi xakida ma‘lumotlar
 Kasbining uziga yokadigan va yokmaydigan tomonlari
 U kadrlaydigan insoniy sifatlar
 Kizikishi yoki xobbisi.
Bu ma‘lumotlar katori kanchalik kup bulsa, shuncha yaxshi, chunki suxbatdoshi xakida ma‘lumotlarning kupligi samarali mulokot urnatish kafoloti xisoblanadi. Demak, xar kanday odam muvaffakiyatli mulokotga kirishish uchun suxbatdoshi xakida kuprok ma‘lumot bilishi talab etiladi. Samarali mulokotni tashkil kilishda e‘tiborga olinishi lozim bulgan yanabir xolat shundan iboratki, bunda trening ishtirokchilari «Karshimdagi odam kanday xolatda?» degan savolga javob bilishlari talab etiladi.