O`zbekiston respublikasi oliy va o`rta

responsibility 
liability 

---

55 
 
boshqa  tillarga  tarjima  qilinganligini  anglatadi.  Bunday  tarjimalarni  Vena 
konvensiyalariga muvofiq davlatlar, xalqaro tashkilotlar yoki  depozitariylar  amalga  
oshirishi  mumkin.  (1969- yildagi  Vena Konvensiyasining 77-moddasi).  
Masalan,  1949-  yilda  tuzilgan  Urush  qurbonlarini  himoya  qilish  to‘g‘risidagi 
Jeneva Konvensiyasida: “Mazkur konvensiya ingliz va fransuz tillarida tuzilgan. Har 
ikkala matnlar ham bir-biriga autent hisoblanadi. Shvetsariya Federal Kengashi rus 
va ispan tillaridagi rasmiy tarjimalarni ta’minlab beradi…” deb bayon etilgan. 
Ishtirokchi davlatlarning o‘z tillariga qilgan  tarjimalari  ham  rasmiy matn deb 
nomlanishi mumkin. Rasmiy matnning  maqomi davlatning  ichki va tashqi siyosatini 
tartibga soladi. Istisnoli holatlar shartnoma matnining asli va uning tarjimasi o‘rtasida  
farqlar  yuzaga  kelgan  taqdirda  qayd etiladi.  Davlat  rasmiy  matnni  ratifikatsiya  
qiladi  va  bu  matn  uning  barcha  idoralar  uchun  majburiy  hisoblanadi.  Bu  holat  
asl  matnni  inkor  etishni anglatmaydi. 
Korxona vakillarining suhbati davomida mutaxassis sifatida keng dunyo qarash, 
aql-idrok, tashqi siyosat bo‘yicha  malaka,    siyosiy  va  kasbiy  bilim, tayyorgarlik    va 
keng mushoxadada o‘z aksini topadi. 
Korxona  vakillari  suhbati    shu  sohadagi  faoliyatining  yuksak  cho‘qqisi 
hisoblanadi.  Bu  suhbat    yig‘ilgan  ma’lumotlardan  foydalanilmagan  holda  dialog 
tarzida  tashkil  qilinadi.  Shuning  uchun  korxona  vakili  xotirasida  behisob  dalillar 
saqlanishi lozim. U quyidagilarni albatta bilishi lozim:  
 asosiy xalqaro shartnomalar;  
 
o‘zi turgan mamlakat bilan munosabatlarining huquqiy asosi; 
 xalqaro munosabatlar, xalqaro huquq, huquq tarixi;  
 jahon tarixining asosiy momentlari, o‘z mamlakati tarixi, jahon san’ati tarixi va 
o‘zi turgan mamlakatning tarixi; 
 
o‘z  mamlakati  va  o‘zi  turgan  mamlakat  madaniyati    va  san’atining  hozirgi 
axvoli. 
Mazkur  sohalardagi  bilimlarsiz  siyosiy  arboblar,  korxona  vakililari,  madaniyat 
arboblari va olimlar bilan munosabatlar o‘rnatish imkoni yo‘q. 
Korxona  vakili  tashqi  ishlar  vazirligi  yoki  boshqa  idoraga  chaqirilganda,  keng 
tarqalgan  amaliyotga  ko‘ra,  taklifdan    kuzatilgan  maqsad  xabar  qilinmaganda 
bo‘lajak  suhbat  haqida  so‘rash  o‘rinsiz  hisoblanadi.  Ana  shunday  holatlarda    juda 
jiddiy tayyorgarlik ko‘rish lozim bo‘ladi. 
Xulosa  sifatida  aytish  joizki,  umumiy  “yuridik  til”ni  topish  orqali xalqaro-
huquqiy    terminalogiyani  bir  xilda    tushunish    muammosi,    xalqaro  huquqning  
funksiyalanishi    kabi    davlatning    ichki    huquq  va  qonunlari    bilan  o‘zaro  
harakatlanishida    ham    tobora    katta    ahamiyat    kasb    etib   bormoqda.  Sekin-astalik  
bilan  huquqiy tizimlarning  boyib  borishi  va  bir-biriga yaqinlashishi  kuzatilmoqda. 
Xalqaro    amaliyotda    atamalardan  foydalanishda    tendensiya    mavjud.  Bu  ortiqcha 
sayi-harakatlarni  yuzaga  kelishi  mumkin  bo‘lgan  turlicha  talqin  qilishlarni 
kamaytiradi.  Bu  yo‘ldagi  barcha  qiyinchiliklarga  qaramay  sezilarli  natijalarga  
erishildi.