O‟zbekiston respublikasi oliy va o‟rta

Tuzilishi va turlari. Avtomatik rostlagich boshqarilayotgan kattalikni o`lchash, bu kattalikni berilgan topshiriq bilan taqqoslash hamda boshqarilayotgan ob`ektga tizimga quyilgan talablarga asosan boshqaruv ta`siri hosil qilish uchun ishlatiladigan texnik qurilmalar majmuasidan iborat.
Avtomatik rostlagich umumlashtirilgan holda quyidagi tarkibga ega:



5.2.1-rasm. Avtomatik rostlagichning umumlashgan sxemasi

TBQ-topshiriq beruvchi qurilma; TQ- taqqoslovchi qurilma;
RQ- rostlash qurilmasi;

IBQ- ish bajaruvchi qurilma; O`Q- o`lchovchi qurilma; BO- boshqaruv ob`ekti;

AR- avtomatik rostlagich.

Avtomatik rostlagich tarkibiga TBQ, O`Q, IBQ lar ham kirish mumkin (5.2.1-rasm).

Avtomatik rostlagichlar ushbu belgilar bo`yicha quyidagi turlarga bo`linadi:

1. 
   Qaysi maqsadga mo`ljallanganligiga asosan:
   

• 
  harorat rostlagichi,
  

• 
  kuchlanish rostlagichi,
  

• 
  tezlik rostlagichi,
  

• 
  bosim rostlagichi,
  

• 
  sath rostlagichi va x.k.z.,
  

2. 
   Ishlatiladigan energiya turiga asosan:
   

• 
  gidravlik,
  

• 
  pnevmatik,
  

• 
  elektrik,
  

• 
  aralash va h.k.z.
  

3. 
   Kirish signalining vaqt bo`yicha o`zgarishiga asosan:
   

• 
  uzluksiz,
  
• 
  uzlukli (releli, impul`sli, raqamli),
  

4. 
   Ishlash algoritmiga asosan:
   

• 
  proporsional,
  

• 
  integral,
  

• 
  proporsional-integral,
  

• 
  proporsional-integral-differensial,
  

• 
  holat,
  

• 
  o`zgarmas tezlikli rostlagichi.
  

Ishlash algoritmi yoki rostlash qonuni deb rostlagichning chiqish va kirishini bog`lovchi matematik ifodaga aytiladi.