O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta ta’lim vazirligi nizomiy nomidagi toshkent davlat pedagogik universiteti jahon sivilizatsiya tarixi (Metodik qo’llanma) (To’ldirilgan 2-nashr) история мировой цивилизации

Fayum (“ ko’l yen”) 
vodiysidagi bepoyon botqoqliklar o’zlashtirildi. 
Fayum suv ombori barpo etilishi natijasida ko’plab yangi yerlar ochildi. Fayum 
vodiysida yangi shahar - 
lilaxun 
barpo qilindi. Illaxun shahrida ming xonali ulkan 
(labirint-yunonsha) tosh inshoot 
barpo etildi. Bu inshoot diniy maqsadlarga xizmat 
qilib, turli nom xudolariga bag'ishlangan ibodatxona vazifasini o'tagan.
Ammo er. aw . XVIII asr o’rtalarida O'rta podsholikning zaillashuv 
alomatlari ko'rina boshladi. Mamlakatda er. aw . 1750-yillar atrofida kuchli 
g’alayonlar boshlandi. Bu haqda 
“Ipuser s o ’zlari”, “Neferti s o ’zlari”
deb atalmish 
manbalar aniq ma'lumot beradilar. Mamlakatda XIII sulola vakillari bilan bir vaqtda 
mustaqil hukmronlik qiladigan bir necha markazlar vujudga keldi. Mismi yagona 
davlat sifatida yemirilishini birinchi belgisi deltaning g'arbiy qismida markazi 
Ksois
shahri 
bo'lgan, XIII sulola bilan bir vaqtda hukmronlik qilgan va unga 
bo'ysunmagan XIV sulolani paydo bo’lishi edi. Bu voqea er. aw . 1700-yil atrofida 
yuz berib, bu O'rta podsholik davrini tugashini bildiradi. Bu voqeadan yangi II 
o'tish davri 
(er. aw . XVI asr o'rtalarigacha) boshlanadi.
Bu vaqtda Misr chegaralarida ko’chmanchi qabilalar mamlakat xavfsizligiga 
taxdid sola boshladilar. Ayniqsa, 
janubiy Falastin va Sinay 
yarim orolida tashkil 
topgan ko’chmanchi giksos qabilarining ittifoqining deltani sharqiy qismiga bostirib 
kirishi halokatli bo’ldi. Er. aw . Ill asrda yashagan kohin Manefon “Misr tarixi” 
asarida giksoslami, 
“sho’ponlar-podshosi” 
deb tilga oladi. Misrliklar ulami 
“shasu”
(“ko’chmanchilar”; keyinchalik arab mualliflari asarlarida amalikitlar) deb ataganlar.
Giksoslar Mismi bosib olib 
Avails 
(Xat-Uart- misrcha) shahrini poytaxt 
qildilar. Ular o’zlari bilan Misrga otlarni va jang aravalami olib keldilar. Ular Misr 
xudolaridan chet el mamlakatlari homiysi hisoblangan Setiga alohida e’tiqod qildilar.