O'zbеkiston rеspublikasi oliy va o'rta maxsus

Tovar moddiy zahiralar hisobi mavzusining o’ziga xos xususiyatlari va ular harakatini hujjatlarda aks ettirishni o’rganish zaruriyati va tutgan

o’rni
Tovar moddiy zaxiralarning xususiyatlari quyidagilarda nomoyon bo’ladi:

• 
  materiallarning mahsulot tarkibidagi ulushiga qarab;
  
• 
  materiallar ishlab chiqarish jarayonida o’rniga qarab;
  
• 
  ishlab chiqarishning uzluksiz vositasi sifatida taminlash;
  
• 
  4-sonli BHMS ga binoan, ombordagi va ombordan chiqib ketayotgan. Tovar-moddiy qimmatliklarni baholash va hisobga olishda: Donalab baholash, FIFO, LIFO usullaridan foydalanish;
  

-materiallartning ombordagi hisobiga qarab;
-hujjatlarning rasmiylashtirilishi bo’yicha;

• 
  mahsulot tan narxida aks etishiga qarab;
  
• 
  materiallarning inventarizatsiyasi bo’yicha;
  

-hujjatlarda aks etishiga qarab;
Tovar moddiy zaxiralar korxona buxgalteriya balansiga sotib olingan va sotish bilan bog’liq bo’lgan xarajatlar barcha xarajatlarni o’z ichiga olgan tannarx bo’yicha olinishi kerak.
Tovar moddiy zaxiralarni sotib olish bilan bog’liq bo’lgan xarajatlarga quyidagilar kiradi:

1. 
   Bojxona bojlari va yeg’imlari;
   
2. 
   Tovar moddiy zaxiralarni sotib olish bilan bog’liq bo’lgan soliqlar va yeg’imlar summasi
   
3. 
   Vositachilarga to’lanadigan vosita haqi;
   
4. 
   Tovar moddiy zaxiralarnisotib olish bilan bog’liq bo’lgan sertifikatlash xarajatlari;
   
5. 
   Transport xarajatlari;
   
6. 
   Tovar moddiy zaxiralarni sug’urta qilish xarajatlari;
   
7. 
   Tovar moddiy zaxiralarni yuklash xarajatlari;
   
8. 
   Tovar moddiy zaxiralarni sotib olish bilan bog’liq boshqa xarajatlar;
   

Materiallarni qabul qilish, xo’jalik yurituvchi sub’ekt ichida joylashtirilishi va ombordan berilishi muomalalarini rasmiylashtirish uchun bir xillashtirilgan idoralararo dastlabki hujjatlar ko’zda tutiladi.