O`zbekiston respublikasi oliy va o`rta maxsus

 
 
Asosiy  o‘quv materiali qisqacha bayoni:
 
O‘qituvchilik - inson jamiyati tarixi boshlanganidan to hozirgi kungacha hamma vaqt jamiyat va 
jamoatchilik tomonidan e’tiborga loyik, e’zozlab kelingan kasbdir.
 
“... O‘qituvchi - deydi Al - Farobiy, - 
aql-farosatga,  chiroylik  nutqga ega bo‘lishi va o‘quvchilarga aytmoqchi  bo‘lgan fikrlarni to‘la va aniq 
ifodalay  olishni  bilmiogi  zarur”.  U  o‘z  fikrini  davom  ettirib:  “O‘qituvchi  va  rahbarning  vazifasi  dono 
davlat rahbari vazifasiga o‘xshaydi, shu sababli o‘qituvchi eshitgan va ko‘rganlarining barchasini eslab 
qolishi, aql-farosatga, chiroylik nutqga ega bo‘lishi, o‘quvchilarga aytmoqchi bo‘lgan fikrlarni to‘la va 
aniq ifodalab berishni bilmogi lozim. Shu bilan birga o‘z or-nomusini qadrlashi, adolatli bo‘lishi lozim. 
Ana  shundagina  u  insoniylikning  yuksak  darajasiga  ega  bo‘ladi  va  baxt  cho‘qqisiga  erishadi  ”,  deb 
ta’kidlagandi.
 
 Abu  Ali  ibn  -  Sinoning  fikricha:  “O‘qituvchi  matonatli,  sof  vijdonli,  rostgo‘y  va  bolani 
tarbiyalash  metodlarini,  ahloq  qoidalarini  yaxshi  biladigan  odam  bo‘lmogi  lozim.  O‘qituvchi 
o‘quvchining butun ichki va tashqi dunyosini o‘rganib, uning aql qatlamlariga kira olmog‘i lozim”. 
Nasriddin  Tusiy  o‘zining  “O‘qituvchilarni  tarbiyalash  to‘g‘risida”  degan  asarida  shunday  deydi: 
“O‘qituvchi  munozaralarni  olib  borishni,  rad  etib  bo‘lmaydigan  darajada  isbot  qilishni  bilishi,  o‘z 
fikrlarining  to‘g‘riligiga  ishonishi,  nutqi  esa  mutlaqo  toza,  jumlalari  mantiqiy  ifodalanadigan  bo‘lishi 
lozim... O‘qituvchi nutqi hech qachon va hech qayerda zaharxandali, qo‘pol yoki qattiq bo‘lishi mumkin 
emas.  Dars  paytida  o‘qituvchi  o‘zini  tuta  olmasligi  ishni  buzishi  mumkin...”
 
Maxmud  Koshgariy 
“...Men  a’zolar  kasalligini  davolashdan  oldin  odamlarning  ruhiyatini  davolashni  zarur  deb  topdim. 
Bunga  men  o‘qituvchilik  yo‘li  bilan  erishaman,  bunga  mening  ishonchim  komil.Chunki,  a’zolar 
kasalligi bilan yuzlarcha, minglarcha odamlar halok bo‘lsalar, nodonlik, bilimsizlik tufayli o‘n ming va 
yuz minglarcha odamlar xalok bo‘ladilar...”
.  
Ulug‘ shoirimiz Alisher Navoiy ham o‘qituvchi mehnatini 
xolisona baholab: ”Agar shogird podsholikka erishsa ham, unga (muallim) qulluq qilsa arziydi”, “Haq 
yo‘lida kim senga bir harf o‘rgatmish ranj ila, aylamoq oson emas xaqqin ado ming ganj ila” kabi satrlar 
bitganlar.  
Hozirgi  zamon  ilm-fan  taraqqiyotini  buyuk  allomalar  yaratgan  ko‘plab  qimmatli  asarlarisiz 
tasavvur  qilib  bo‘lmaydi.  Bu  nodir  asarlar  bir  necha  asrlar  ilgari  yaratilgan  bo‘lsada  o‘z  qimmatini 
yo‘qotgan emas.