O'zbekiston respublikasi oliy va o'rta maxsus


Beruniy yashagan davrdagi O’rta Osiyo tarixi



Download 0,78 Mb.
bet11/16
Sana31.12.2021
Hajmi0,78 Mb.
#229809
1   ...   8   9   10   11   12   13   14   15   16
Bog'liq
beruniy va ijtimoiy fanlar

Beruniy yashagan davrdagi O’rta Osiyo tarixi. Bu sohada Beruniy o’z vatani Xorazm va G’aznaviylar davlatni tarixi bilan maxsus shug’ullandi. “Giodeziya” “Mineralogiya” va “Hindiston asarlarida Xorazm va G’azna hukmdorlari haqida alohida ma’lumotlar berilgan. Bulardan ma’lum bo’lishicha Mahmudning Hindistonga qilgan bosqinchilik yurishlariga Beruniy oshkora bo’lmasada yashirin yo’llar bilan qarshi chiqqan. Bu yurishlar oqibatini u shunday tasvirlaydi:

“Mahmud hind mamlakatlarida qirg’inlar qilib, mashhur afsonalardagi singari ularning kullarini ko’kka sovurdi; nihoyat ular hamma – yoqqa sochilib, qolganlari esa juda ham nafratlanib, musulmonlardan uzoqlashishga tushdilar. Balki bu hodisalar bosib olingan mamlakatlardan ulardagi ilmlarning yo’qolishiga, Kashmir, Banoras va bularga o’xshash haligacha qo’limiz yetmaydigan joylarga qochib ketishlariga sabab bo’lgandir”77. “Geodeziya”da Beruniy G’azna tomondan xavf tug’ilgan paytda aysh – ishrat bilan band bo’lib, hech qanday chora tadbir





75 Беруний Абу Райҳон. Ал- Қонун ал- Масъудий, Ҳайдаробод. 1954. –Б. 156.
76 Всемирная история, том, II, М. 1956. –C. 199.
77 Беруний Абу Райҳон. Ҳиндистон Т. «Фан» 1965. –Б. 35.

ko’rmagani uchun Xorazmshohni koyiydi. “Mineralogiya”da esa Xorazmshoh lochinni oyog’ini sindirib qo’ygani uchun qushboqarning ham oyog’ini sindirib haddan tashqari rahmsizlik qilgani haqida hikoya qiladi78. Xorazm va G’aznaviylar xonadoni tarixiga bag’ishlab Beruniy ikkita maxsus asar yozgan, bittasi – “Xorazm xabarlari haqida suhbatlar” (“Xorazm tarixi”), ikkinchisi “Sulton Mahmud podshohlik kunlari tarixi va uning otasi haqida xabarlar”. Ular bizgacha yetib kelmagan, lekin mashhur tarixchi Yoqut Hamaviy (1179 – 1229) bu asarlarni ko’rganligini ta’kidlaydi.




  1. Download 0,78 Mb.

    Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   8   9   10   11   12   13   14   15   16




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish