O`zbеkiston rеspublikasi oliy va o`rta maxsus

Suyaklarning o'sishi va rivojlanishi. Ona qornidagi hayot davrida suyaklar
tog'ay to'qimasidan hosil bo'ladi. Tog'ay to'qimasining suyak to'qimasiga aylanishi
asta-sekin, 7-8 haftaligidan boshlanadi. Tug'ilish vaqtiga kelib suyaklarda hali
tog'ay qismlar ko'p bo'ladi. Uzun naysimon suyaklarning uchi uzoq vaqtgacha
tog'ayligicha qoladi va ko'pgina suyaklarda suyaklanishning ayrim markazlari
o'rtasida tog'aydan iborat qismlar bo'ladi. Ichki sekresiya bezlari funksiyasi
pasayganda, vitaminlar va ayniqsa D vitamin yetishmaganda suyaklanish kechiqadi
va qalqonsimon bez, buyrak usti bezlari qobig'ining funksiyasi oshganda
tezlashadi.
Yangi tug'ilgan bolaning naysimon suyaklarida qon tomirlarga boy qizil
ko'mik bo'lib, unda qon hosil bo'ladi. Olti oylikdan boshlab ёg' to'qimasiga aylana
boshlaydi. 12-13 yoshlarga kelib bu almashinish deyarli tugallanadi.
Yangi tug'ilgan bolaning bo'yi o'rtacha 50 sm bo'ladi. Bir yoshgacha u har
oyda 2 sm dan o'sib boradi. Birinchi yil oxiriga kelib bo'yi 74-75 sm gacha yetadi.
Undan keyin har yili uning o'sishi 5-7 sm ni tashkil qiladi. Bolalikning ayrim
davrlarida bo'yga o'sish tezlashadi. Suyaklarning o'sishi murakkab jarayon bo'lib,
bunda suyak moddalarini sintezlovchi hujayralar (osteoblastlar) va yemiruvchi
hujayralar (osteoklastlar) baravariga ishtirok etadi. Bolalar suyagida osteoblastlar
ko'p bo'lib, ular o'sishning tezlashishini ta'minlaydi. Jismoniy mashqlar va mehnat
suyaklarning rivojlanishiga katta ta'sir ko'rsatadi.