O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’limi vazirligi denov tadbirkorlik va pedagogika instituti

1.Texnologiyalarni tijoratlashtirish. Yangi texnologiyalarga yo‘l topish zamonaviy raqobat muhitida muhim omillardan biri hisoblanadi. Biroq ilmiy-texnik loyihalar qiymatining yuqoriligi sababli jahondagi firmalarning aksariyati faqat tor doiradagi texnologiyalardan foydalanish imkoniyatiga ega bo‘lib, ular raqobatbardosh mahsulot yaratish uchun bu jabhada o‘z ustunligini saqlab qolishga harakat qiladi.
2.Yangi mahsulotni imkon qadar tezroq bozorga olib chiqishga intilish. Yangi mahsulotlar bozorida raqobat juda yuqori bo‘lib, «imkoniyatlar darchasi» faqat qisqa muddat davomida ochiq bo‘lishi mumkin. Firmalar o‘z mahsulotini «kerakli paytda va kerakli joyda» taklif qilish uchun qizg‘in kurash olib boradilar.
3.6. Yangi mahsulotni o‘zlashtirishda kapital xarajatlar va risk darajasini pasaytirish.
Yangi mahsulot ishlab chiqishni tashkil qilishning hozirgi darajasida bu mahsulotni bozorga olib chiqishda, ayniqsa, yuqori texnologiyali murakkab asbob-uskunalarni ishlab chiqishda xarajatlar juda yuqori bo‘lishi mumkin. Strategik hamkorlik va qo‘shma korxonalar bu xarajatlarni kamaytirish yo‘li bo‘lib, baynalmilal korporatsiyalar tomonidan hozirgi paytda keng qo‘llanmoqda. Ular qo‘shma korxonalar yaratish yo‘li bilan yangi mahsulotni o‘zlashtirish xarajatlarini qisqartirishga intiladilar va hamkorlarni tanlashda mahsulot ishlab chiqarishning ayrim bosqichlari minimal xarajatlar talab qilishiga harakat qiladilar. Masalan, tadqiqotlar bir mamlakatda, mahsulotni ishlab chiqish va sinab ko‘rish boshqa mamlakatda, ommaviy ishlab chiqarish esa uchinchi mamlakatda amalga oshiriladi. Bu nuqtai nazardan mamlakatimiz ko‘plab xorijiy firmalar tomonidan arzon ishchi kuchi taqdim etuvchi mamlakat sifatida ko‘rib chiqiladi.
4.Qo‘shma korxonalar tashkil qilish yopiq xorijiy bozorlarga kirish usuli sifatida. Ko‘plab mamlakatlarda xorijiy kapitalni jalb qilish qonunchilik tomonidan cheklab qo‘yilgan bo‘lib, qo‘shma korxonalar tashkil qilish bu mamlakatlar bozoriga kirib borishning yagona yo‘li hisoblanadi. Rossiya, AQSh va boshqa bir qator mamlakatlar qonunchiligi 100%li xorijiy kapital ishtirokida korxonalar tashkil qilishni taqiqlamaydi.
Biroq Hindiston va bir qator arab mamlakatlarida qo‘shma korxonalar ustidan nazorat mahalliy tadbirkorlar qo‘lida qolishi qonunan talab qilinadi. Bunday qonunchilik talablari bo‘lmagan taqdirda ham ko‘p hollarda bu mamlakatda marketing va sotuv tarmog‘iga ega kompaniya bilan qo‘shma korxona tuzgan holda bozorga kirib borish ancha oson v atezroq kechadi.