O‗zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta‘limi vazirligi a. Qodiriy nomidagi jizzax davlat pedagogika instituti ta‘limda axborot texnologiyalari kafedrasi

 
5-MAVZU: AXBOROT VA KOMMUNIKASIYA. 
REJA: 
1. Axborot- komunikatsiya texnologiyalari haqida tushuncha 
2. Axborot- komunikatsiya texnologiyalarining rivojlanishi 
3. Axborot- komunikatsiya texnologiyalarining o‘rni va axamiyati 
 
Axborot(informatsiya) 
so‘zi 
lotincha 
information 
so‘zidan 
olingan 
bo‘lib 
‗‘Tushuntirish‖,‖tavsiflash‖degan ma‘noni anglatadi.
-Axborot o‘rganilayotgan narsa yoki xodisani har taraflama to‘liq ifodalashi lozim, ya‘ni axborot 
to‘liqlik sifatiga ega bo‘lishi lozim. 
-Axborot ma‘lum ma‘noda qimmatli bo‘lishi lozim,aks xolda undan foydalanish extiyoji 
tug‘ilmaydi. 
-Axborot ishonchli bo‘lishi lozim, aks xolda uni qayta ishlashga zarurat tug‘ilmaydi. 
-Axborotlar uzluksiz yoki uzilishli turlarga ajratiladi. Masalan, atrof muhitdagi ob-xavo holatini 
yoki xozir sutkaning qaysi vaqt kun yoki tun ekanligini ham istagan vaqtda bilishimiz mumkin. 
Bu uzluksiz(doimiy) axborotga misol bo‘ladi. Ammo shunday jarayonlar ham borki, ular 
to‘g‘risida hamma vaqt ham axborot ola olmaymiz. 
Kommunikatsiya nima? 
Kommunikatsiya-muomala, dialog, aloqa, odamlar o‘rtasidagi ma‘lumot almashinish. 
Agar odamlar o‘rtasida o‘zaro tushunish bo‘lsa kommunikasiya samarali bo‘ladi.
-Kommunikatsiya
(lot komunikatio)-informatsiyalarni (axborotlarni) almashish jarayoni. 
Jismoniy va ijtimoiy nuqtai nazardan yondashiladigan komunikatsiyalar mavjud.Jismoniy nuqtai 
nazardan yondashiladigan kommunikasiyalar mavjud.Jismoniy nuqtai nazardan yondashiladigan 
kommunikasiya aloqa ham deb ataladi. Inson yaratgan texnikaviy tizimlarda quyidagi 4 ta asosiy 
kommunikasiya turi bor: 
-Inson-inson 
-Inson-mashina 
-Mashina –inson 
-Mashina-mashina 
-Texnikaviy darajadagi komunikatsiya jarayonlarida turli xil sun‘iy tillardan 
foydalaniladi. 
Ijtimoiy nuqtai nazardan yondashiladigan kommunikasiya guruh yoki tashkilot ichidagi, 
butun jamoa ichidagi alohida shaxslar o‘rtasida aloqa almashish jarayonini o‘z ichiga oladi. 
Bunday turdagi kommunikasiya asosan,tabiiy til yordamida amalga oshiriladi. Yakka 
komunikatsiyada inson axborotni aniqlashi va idrok etishi katta axamiyatga ega. 
Guruh ichidagi kommunikatsiya uchun shu guruh yoki a‘zolari o‘rtasida 
munosabatlarning taqsimlanishi,qabul qilingan kommunikasiya qoidalarining xususiyatlari 
ahamiyatli. 

---

Fuqarolarning axborotni izlash, olish va uni tarqatish bo‘yicha konistitutsiyaviy 
huquqlarini taminlash: