O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi zahiriddin muhammad bobur nomli andijon davlat universiteti

2-misol. bo’lsa, e sonni z darajaga ko’taring.
Yechilishi: e sonni z darajaga ko’tarish uchun va (2) formuladan foydalanamiz. Berilganga ko’ra x=1, y=1. U holda,
.


4. Birning ildizlari.
Teorema 16.1. Kompleks son turli darajali ildizga ega bo’lib, ular quyidagi ko’rinishda ifodalanadi:
. (1)
Isbot. bo’lib, trigonometrik ifoda ko’rinishida izlaymiz. Muavr formulasiga asosan
.
Bundan , . Bu tengliklardan ni olamiz. Demak, ning har bir -darajali ildizi ushbu ko’rinishga

keladi. Aksincha bunday ko’rinishga ega bo’lgan har qanday kompleks son ning darajali ildizidir. Endi ga 0, 1, 2, ..., qiymatlar berib, larni topamiz, bularning hammasi turlicha bo’ladi, chunki ni bittaga orttirish argumentning ga ortishiga keladi. Endi bo’lgan holni ko’ramiz. ni ga bo’lsak,

bo’lib,

va demak

bo’ladi, ya’ni larning biriga teng bo’ladi.
Misol.

hosil bo’ladi. Bu yerdan

turli ildizlari bo’ladi.
Shuni ta’kidlaymizki, ushbu teoremadan va Muavr formulasidan foydalangan holda kompleks sonning darajasini yoki umuman darajasini hisoblashimiz mumkin. Masalan, ning darajasini hisoblash uchun, uni avval darajaga ko’tarib, so’ngra darajali ildizlarini topamiz.
Endi bir sonning darajali ildizlari ustida to’xtaymiz. Agar deb olsak, u holda 1 ning darajali ildizlari

bo’ladi va birning barcha darajali ildizlari soni ta kompleks sonlar to’plamidan iboratdir, uni kabi belgilab olamiz.
Teorema 16.2. Birning barcha ildizlari ko’paytirish amaliga nisbatan gruppa tashkil etadi.
Isbot. Haqiqatan, agar bo’lsa, ya’ni bo’ladi va demak

bo’lib, . Bu amal assosiativ va dir. Endi ning teskari bo’lsa, bo’ladi.