O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi z. M. Bobur nomidagi andijon davlat universiteti

o‘qish uch bosqichda amalga oshiriladi: 
1. 
Tayyorlov bosqichi; 
2. Elementar kurs (bu bosqich ikki yil davom etadi); 
3. 
CHuqurlashtirilgan bosqich. 
Dasturlarda  o‘quv  predmetlarning  barchasiga  uch  bosqich  bo‘yicha  aniq, 
alohida-alohida talablar qo‘yiladi. 
1990  -yildagi  hukumat  qarorida  bolalarni  bilimiga,  qobihyatiga  qarab  dars 
jadvalini tabaqalashtirgan holda tuzish huquqi berildi. 
O‘quvchilar  11  yoshda  boshlang‘ich  maktabni  tugallab  o‘rta  maktabga 
o‘tadilar.  O‘rta  ta’lim  esa  kollejlar  va  htseylarda  amalga  oshiriladi.  O‘rta  ta’lim 
ikki bosqichda beriladi. Birinchi bosqich (11 yoshdan 15 yoshgacha) 4 yil bo‘lib, 
eng  kichik  sinf  6-sinf,  5-4-o‘rta  sinf,  3-sinf  esa  katta  sinf  hisoblanadi.  Demak 
sinflarni raqamlash yuqoridan pastga qarab amalga oshiriladi. 6—5 sinflar umumiy 
o‘rta  ta’hm,  4—3  sinflar  esa  o‘quvchilarning  moyilligiga  qarab  beriladi.  Bu 
birinchi bosqichni tugatgach, o‘quvchilar kasbiy yo‘nalishlari bo‘yicha guvohnoma 
oladilar.  So‘ngra  ikkinchi  bosqich  boshlanadi.  Bu  bosqichda  15-18  yoshgacha 
bolgan bolalar ta’hm oladilar. Ular uch yil o‘qib bakalavr unvoni va diplomi uchun 
imtihon  topshiradi-lar.  Ana  shunda  diplom  olgan  o‘quvchilargina  oliy  o‘quv 
yurtlarga qabul qilinish huquqiga ega bo‘ladilar. Fransiyada talabalar pedagogika, 
politexnika  instituti,  oliy  ma’muriy  maktablarga  kirish  uchungina  imtihon 
topshiradilar.  Bundan  tashqari  shu  kasbga  moyilHgi  ham  alohida  sinab  ko‘riladi. 
Boshqa  oliygohlarga  va  universitetlarga  esa  bakalavr  diplomi  bo‘lgan  yoshlar 
imtihonsiz qabul qilinaveradi. 
Oliy ta’lim universitetlarda uch turkumda amalga oshiriladi. 
Birinchi turkum: umumiy bolib, o‘qish muddati iVki yil davom etadi. 

---

Ikkinchi  turkum:  o‘qish  bir  yil  davom  etadi.  Talabalar  uni  magistr  darajasi 
bilan yakunlaydi. 
Uchinchi turkum: o‘qish 1-2 yil davom etadi. Bu siklda: 
-biron bir predmetni chuqurlashtirib o‘rganilganligi haqida diplom 1 yil; 
-        ixtisoslashtirilgan oliy ma’lumot to‘g‘risida diplom 1 yil; 
-        uchinchi turkumdoktorlik dissertasiyasi 1-2 yil; 
-                davlat  doktorlik  dissertasiyasi  biron-bir  sohani  mukammal  o‘rganib 
dissertasiya yozish kabi hujjatlar olish mumkin. 
Fransiyada  oliy  ma’lumot  va  ixtisos  beruvchi  oliy  texnologik  institutlar 
mingdan  ortiq.  Ular  odatda  sanoat,  maishiy  xizmat  ko‘rsatish,  informatika 
mutaxassisliklariga  ixtisoslashgan.  O‘qish  muddati  2  yil  bolib,  sakkiz  xaftalik 
ishlab chiqarish amaliyotini ham ko‘zda tutadi. 
Sirtqi  ta’lim  shoxobchalari  juda  kengbo‘lib,  u  500  turdagi  o‘rta,  oliy 
professional ma’lumot berishni tavsiya eta oladi. 
Fransiyada  maktab  rahbarligi  lavozimiga  erishmoq  uchun  ta’limga  rahbarlik 
qilishdan saboq beruvchi maxsus markazlarda o‘qiydilar. Bunday markazlarda ular 
rahbarlik  qilish,  maktab  iqtisodiyotini  boshqarish,  ta’limdagi  yuridik  masalalar, 
qonunchilik,  ota-onalar  bilan  ishlash,  madaniy  oqartuv  ishlarini  tashkil  etish, 
jamoada yaxshi psixologik muhitni barpo etish kabi jihatlarni o‘rganadi. O‘qishni 
yakunlagach,  suhbatdan,  test  imtihonlaridan  o‘tadilar.  Direktor  dars  bermaydi. 
Uning ish faoliyatini ikki yil davomida diqqat bilan kuzatib boriladi. SHu ikki yil 
davomida  maktab  direktori  talantli  tashkilotchi,  etuk  rahbar  sifatida  faoliyat 
ko‘rsata  olmasa,  u  bu  lavozimidan  olib  tashlanadi.  Maktab  o‘qituvchilariga 
qo‘yilgan  talab  Fransiyada  o‘ta  yuqori.  Ayniqsa,  boshlang‘ich  maktablarda 
o‘qituvchi  o‘z  kasbini  ustasi,  ajoyib  notiq,  san’atkor,  musiqachi,  sportchi, 
tashkilotchi, namunali xulq-atvor egasi bolmog‘i lozim. 
O‘qituvchilar  o‘z  nazariy—uslubiy  malakalarini  oshirishga  ahamiyat 
beradilar.  Malaka  oshirish  kurslaridan  o‘tish  uchun  aniq  muddat  belgilab 
qo‘yilmagan.  O‘qituvchilar  o‘z  ixtiyorlari  bilan  test  markazlarida  imtihon 
topshiradilar. 
Shu imtihonlar davrida o‘qituvchi faoliyatida ayrim nuqsonlar sezilib, malaka 
oshirishga ehtiyoj aniqlansa, o‘z vaqti va mablag‘lari hisobiga malaka oshiriladi.