voz kechish, odamlarning, birinchi navbatda, unib-o’sib kelayotgan avlodning
ongida demokratik qadriyatlarni mustahkamlashga qaratilgan bo’lib, qisqacha
aytganda, bu dastur o’z fikriga, o’zining qarashlari va qat’iy grajdanlik
pozisiyasiga ega bo’lgan, har tomonlama yetuk va mustaqil fikrlaydigan shaxsni
shakllantirishni maqsad qilib qo’ygan.
Uzoq yillar davomida vujudga kelgan eski ta’lim tizimini tubdan qayta
qurmasdan va isloh etmasdan turib bu maqsadga erishish aslo mumkin emas edi.
Agarki O’zbekistonda aholining qariyb 35 foizini 16 yoshgacha bo’lgan
bolalar, 60 foizdan ziyodini esa 30 yoshgacha bo’lgan yoshlar tashkil etishini
hisobga oladigan bo’lsak, bu islohotlarning roli va ahamiyati o’z-o’zidan
tushunarli va ravshan bo’ladi.
Qabul qilingan dasturga muvofiq, mamlakatimizda 9+3 sxemasi bo’yicha 12
yillik umumiy majburiy bepul ta’lim tizimi joriy etildi. Yurtimizda amalga
oshirilayotgan modelning prinsipial xususiyati avvalo shundaki, umumta’lim
maktabidagi 9 yillik o’qishdan so’ng o’quvchilar keyingi 3 yil davomida
ixtisoslashtirilgan kasb-hunar kollejlari va akademik litseylarda tahsil olib,
ularning har biri umumta’lim fanlari bilan birga mehnat bozorida talab qilinadigan
2-3 ta mutaxassislik bo’yicha kasb-hunarlarni ham egallaydi.
Ta’kidlash joizki, O’zbekistonda 12 yillik ta’lim barcha uchun majburiy va
bepul ekani qonunlarimizda belgilab qo’yilgan. Bu o’sib kelayotgan yangi
avlodimiz 12 yillik majburiy ta’lim olish bilan birga aniq mutaxassislik va kasb-
hunarga ega bo’lishini taqozo etadi. Bu, ayniqsa, qizlarimiz uchun muhimdir. Biz
bunda har qaysi yangi tashkil bo’layotgan yosh oilada avvalo qizlarning o’zi
tanlagan muayyan mutaxassislikka, kasb-hunarga, hayotda o’zining mustaqil fikri
va qat’iy pozisiyasiga ega bo’lishi g’oyat muhim ahamiyat kasb etishini nazarda
tutamiz. Shuning uchun ham barcha zarur fanlar bo’yicha umumiy ta’lim
beradigan maktablardagi 9 yillik tahsildan keyin yoshlarimiz, ayniqsa qizlarimiz
majburiy tarzda kasb-hunar kollejlari va akademik litseylarda o’qishni davom
ettirishi, ikki-uchta zamonaviy mutaxassislik bo’yicha kasb-hunarlarga ega bo’lishi
o’ta muhimdir.
Mustaqillik yillarida ta’lim jarayonini yangicha talablar asosida tashkil qilish,
takomillashtirish bo’yicha olib borilgan jiddiy izlanishlar natijasida avvallari faqat
aholining umumiy savodxonligini ta’minlash bilan cheklangan ta’lim mazmuni
tubdan yangilandi.
MDH davlatlari ichida birinchi bo’lib Davlat ta’lim standartlari
ishlab chiqildi va joriy etildi. Amaliyot jarayonida ta’lim turlariaro
uzviylikni, uzluksizlikni ta’minlash maqsadida o’quv fanlari bo’yicha
DTS hamda o’quv dasturlari takomillashtirilmoqda, muvofiqlashtirilmoqda.
O’zbekistonning birinchi prezidentining «Darsliklarda millat fikrining, millat
tafakkuri va millat mafkurasining eng ilg’or namunalari aks etishi kerak» degan
g’oyasidan kelib chiqib darsliklarning yangi avlodi yaratildi. Samarali tashkil
etilgan tizim asosida
ularni muntazam ravishda, ya’ni 2-3-sinflar uchun har 2 yilda,
5-9-sinlar uchun har 4 yilda takomillashtirish, zarur nusxada yangitdan chop etib
borish yo’lga qo’yildi.
texnologiyalarni egallagan insonlargina o’z oldimizga qo’ygan strategik taraqqiyot
maqsadlariga erishishi mumkin ekanini hamisha o’zimizga yaxshi tasavvur etib
kelmoqdamiz.
Ta’lim tizimini tubdan isloh etish odamlarimizning ongu tafakkuri va
dunyoqarashini o’zgartirish, ularning siyosiy va grajdanlik faolligini, o’z
kelajagiga bo’lgan ishonchini oshirishning eng muhim omili va mustahkam
asosiga aylandi, desak, hech qanday mubolag’a bo’lmaydi. Eng muhimi shundaki,
bizning yangi avlodimiz, bilimli, o’tmishning har qanday illatlaridan ozod bo’lgan
yoshlarimiz bugungi kunda mamlakatimizni demokratlashtirish va liberallashtirish,
uni yangilash va ishonchli tarzda ravnaq toptirishning hal qiluvchi
harakatlantiruvchi kuchiga aylanib bormoqda.
Shu borada o’tgan davr mobaynida kasb-hunar kollejlari va akademik
litseylarni 2 million 300 mingdan ziyod o’g’il-qizlarimiz bitirib chiqqani, joriy
yilda esa 500 mingdan ortiq o’quvchi o’rta toifadagi mutaxassis diplomini olib,
o’qishni tamomlashini aytib o’tish kifoya. Bu yoshlar nafaqat iqtisodiyotni
modernizatsiya va diversifikasiya qilishning, ayni vaqtda mamlakatimiz kadrlar
tarkibini sifat jihatidan yangilashning qudratli omili hisoblanadi.
Do'stlaringiz bilan baham: