O„zbekiston respublikasi oliy va o„rta maxsus ta‟lim vazirligi z. Nishanova, D. Qarshieva

Natijalar tahlili 
36-44 ball. Siz o‘rtacha darajada tajavvuzkorsiz, lekin hayotda muvaffaqiyatli qadam 
tashlayapsiz. Sizda samimiy izzattalablik va ishonch bor. 
45 va undan ortiq. Siz ortiq darajada tajavvuzkorsiz va ko‘pincha boshqalarga nisbatan betayin va 
judayam shavqatsizsiz, siz o‘zingizni metodlaringizga ishongan holda rahbarlikka ko‘tarilishga
umid qilasiz, bunda oila a`zolaringiz va atrofingizdagilar manfaatlarini qurbon qilasiz. 
35 va undan past. Siz haddan ziyod tinchliksevarsiz, bu esa sizda o‘zingizning kuchingizga va 
imkoniyatlaringizga ishonch etarli emasligini anglatadi. Bu albatta sizni har doim egilishingizni 
bildirmaydi. Baribir sizga ko‘proq qat`iylik bo‘lishi halaqit bermaydi. 
Agar siz 7 ta va undan ko‘p savollarga 3 balldan va 7 tadan kam savollarga 1 tadan ball 
to‘plagan bo‘lsangiz, unda sizning tajavvuzkorona portlashlaringiz yaratuvchanlikdan ko‘ra 
buzg`unchilik xarakteriga ega. 
Siz o‘ylab ko‘rilmagan ishlarga va ayovsiz munozaralarga moyilsiz. Siz odamlarga 
mensimaslik bilan qaraysiz va o‘z xulqingiz bilan janjalli murosasizlik holatlariga undaysiz, 
vaholanki ularni oldini olishingiz mumkin. 
Agar siz 7 ta va ko‘proq savollarga bir ochkodan va 7 tadan kam savollarga 3 ochkodan olsangiz, 
unda siz haddan ziyod odamovisiz. Bu degani sizda tajavvuzkorlik, shoshilishlik begona emas, 
lekin siz uni judayam bostira olasiz. 
GISSEN SO‟ROVNOMASI 
Bexterev nomidagi psixonevrologiya institutida moslashtirilgan. Bu so‘rovnoma kishi 
kayfiyatidagi hissiy o‘zgarishdagi shikoyatlar intensivligini aniqlab beradi. 
Odamning tabiiy holati uning xulqini hissiy stereotipiga ta`sir qiladi. Bu somatikaning psixikaga 
ta`siri natijasidir. Buning aksi ham bo‘lishi mumkin, insonda bo‘lgan hissiy sterotip insonning
tabiiy holatidagi ichki kechinmalariga ta`sir qiladi. 
Xulqning hissiy stereotipi organik holatlarning qabul qilishiga ta`sir qiladi. Tibbiyotda
―kasallikning sub`ektiv darajasi‖ degan tushuncha bor. Somatik buzilishlarning ob`ektiv 
ko‘rinishidan farqli, sub`ektiv daraja inson sog`ligini emotsional holatini ko‘rsatadi. Har bir sezgi 
sub`ektiv his qilish bilan bo‘ladi. Bunday sezgilar yig`indisi sub`ektiv darmonsizlik intensivligini 
aniqlaydi. 
Kishi sog`lig`i Yuzasidan bo‘ladigan shikoyatlarning intensivligining jami bola shaxsi ruhiy
holatining mustaqil omilini hosil qiladi. Bu erda har qanday shaxs kasal yoki vrachga murojaat 
qilgan shaxs haqida ketyapti. Har birimiz u yoki bu darajada sog`ligimiz haqida qayg`uramiz. 
Ushbu so‘rovnomada kayfiyatning hissiy shikoyat intensivligi berilgan. Kasallik darajasi shkala 
bo‘yicha baholanadi: 0-yo‘q, 1-engil, 2-bir necha, 3-ancha, 4-kuchli. 
Ma`lumotlarning ishlanishi shkalalar bo‘yicha quyidagi ballar hisoblanadi. 
1.
―Xolsizlik‖ – X: 1+4+15+16+17+19. Bu shkala xolsizlikning nospetsifik omili 
ko‘rsatkichi, kishi hayoti energiyasini yo‘qotilganligi va uning yordamiga muxtojligini ko‘rsatadi. 
2.
Oshqozon shikoyatlari – 0: 3+9+10+12+13+21. Bu shkala asab oshqozon kasalliklarini 
aks ettiradi.
3.
―Tananing har xil qismlaridagi og`riqlar‖ yoki ―revmatik omil‖ R: - 5+7+8+14+18+23. 
Shkala mijozning spastik xarakterdagi sub`ektiv dardlarini ifodalaydi.
4.
―Yurak shikoyatlari‖ 10: 2+6+11+20+22+24. Shkala ko‘proq qon tomir doirasidagi 
kasalliklar lokalizatsiyasini ko‘rsatadi. 
5.
―Bosim (intensivlik) shikoyatlar‖-B. Bu shkala yuqoridagi 24 shikoyatlarni o‘z ichiga 
oladi. 4 ta ilgarigi shkalalarni integral bahosini tashkil qiladi. SHkala umumiy hissiy 
shikoyatlarning intensivligini xarakterlaydi. 

---

Aytish kerakki, shkala klinik sindromlar u yoki bu kasallikni aniqlab bermaydi. Ular tomonidan 
seziladigan darmonsizlikning umumiy birikmasini tashkil qiladi. Natijalarni baholash. Birinchi 4 
shkala 0 dan 24 ballgacha (har bir shkala 6 punktdan iborat) 5 shkala uchun 0 dan 96 ballgacha 
bo‘lishi mumkin.
№ 
Men quyidagi dardlarni his qilaman 
00 
1 
2 
33 
44 
Y
yo‘q 
engil 
bir 
necha 
aancha kuchli 
1 
22 
3 
4 
55 
66 
11 
Zaiflik sezish 
22 
Yurak urishi to‘xtab-to‘xtab 
33 
Qorinda bosim bo‘lishi 
44 
Uyquning ko‘pligi 
55 
Bo‘g`imlardagi og`riqlar 
66 
Bosh aylanishi 
77 
Bel yoki elka og`rig`i 
88 
Bo‘yin og`rig`i 
99 
Qusish 
110 
Ko‘ngil aynishi 
111 
Spazma 
112 
E`tiroz bildirish 
113 
Kuyish 
114 
Bosh og`riqlari 
115 
Tez charchash 
116 
Charchash 
117 
Qaridek his qilish 
118 
Oyoqda og`riq, charchoq 
119 
Bo‘shashganlik (lanjlik) 
220 
Ko‘krakda sanchiq turish 
221 
Oshqozondagi og`riqlar 
222 
Bo‘g`ilish 
223 
Boshda bosimni his qilish 
224 
Yurak huruji