O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta‘lim vazirligi

1
banklarning mohiyatini yaratish ularning mikro darrajadagi faoliyatiga etibor qaratish lozim
banklarning moxiyatini yaratish ular qanday shakilda va maqsadida tashkil etilganligiga emas balki ularning yagona bank sifatida faoliyat yuritishga e’tibor qaratish lozim
bankning moxiyati ajralmas qismi sifatida tashkil topish asoslari yani tashkiliy –huquqiy asoslari muxim axamyat kasp etadi
2
3
Zamonaviy iqtisodiyotda banklar quyidagi mezonlar buyicha tafsiflanadi.
Mulkiy jixatdan –davlat banki aksiadorlik banki koperativ bank xususiyat va xorijiy kapetal ishtirokida qushma banklariga bulinadi .Banklarning mulkchilik nuqtayi nazardan tasniflaganda asosan ularning ustav kapitali tarkibida kimning ulushi 51%yuqori bulsa bank shu shaxsning nomlarini oladi .

Huquqiy jixatdan -huquqiy jixatdan banklar ochiq va yopiq turdagi jamiyatlar sifatida tasiflanadi. Banklarning kapitalini asosiy ulushi yuridik shaxslar hissasiga tug’ri keladi,ushbu banklar ochiq aksiyadorlik yoki yopiq aksiyadorlik banklari bulishi umkin ochiq yoki yoopiq banklar deyilishiga sabab ularning aksiyalarini sotish va sotib olish jarayoni bilan bog’liq buladi Qatnashcilari o’zga aksiyadorlarning roziligisiz boshqa shaxslarga roziligisiz berishi mumkin aksiyadorlik jamiyati deyiladi .mamlakatimizda mulkiy jixatdan tashkil topishdan qatiy nazar faoliyat yuritayotgan barcha banklar ochiq aksiyadorlik banklaridr.

Banklar bajaradigan funksiyasi (operatsiyalari) jixatidan – emission, tijorat, investitsion, ipotekali va jamg’arma banklar sifatida tavsiflanadi. Emission banklar mamlakati iqtisodiyotiga pullarni emmissiya qilish, shuningek, kredit muassasalari faoliyatini tartibga solish va pul-kredit siyosatini amalga oshirish bilan shug’ullanadi. Bunday vazifzni hozirgi paytda mamlakat Markaziy banklar bajaradi. Markziy banklar bevosita mijozlarga bank xizmatini ko’rsatmaydi va tijorat faoliyati bilan shug’ullanishi taqiqlanadi.