O’zbekiston respublikasi oliy va o`rta maxsus ta`lim vazirligi

15-MAVZU. KORXONADA REKLAMA FAOLIYATINI TASHKIL ETISH
15.1. Korxonada reklama maqsadlarini qo’yish
15.2. Korxonada reklama faoliyatini tashkil etish yo’nalishlari


15.1. Korxonada reklama maqsadlarini qo’yish
Korxonaning reklama dasturini ishlab chiqayotgan marketing bo’yicha menejerlar birinchi navbatda maqsadli bozorni va xaridor motivlarini aniqlashlari kerak bo’ladi.
Maqsadli bozorni aniqlashda AIDA modeli qo’llaniladi. Bu modelga muvofiq iste’molchilarning mahsulotga munosabati to’rt bosqich bilan belgilanadi:

• 
  E’tibor (attention) – reklama iste’molchilar e’tiborini mahsulotga jalb etishi zarur;
  
• 
  Qiziqish (interest) – reklama mahsulot haqida turli ma’lumotlarni etkazishi zarur;
  
• 
  Xohish (desire) – iste’molchilarda mahsulotdan foydalanish istagini uyg’otish kerak;
  
• 
  Harakat (action) - mahsulotni sinab ko’rish va davomli foydalanishga undash zarur.
  

Maqsadli bozorda iste’molchilar qanday bosqichda ekanligini aniqlash kerak bo’ladi va shunga mos ravishda iste’molchilar saviyasini yuqoriroq bosqichga o’tkazishga harakat qilinadi.⁶³
So’ng reklama dasturi tarkibini ochib beradigan mashhur 5M deb nomlangan 5 ta savolga javob topishlari zarur: Missiya (Mission) – reklama kompaniyasining maqsadi nimada? Pul (Money) – qanday vositalar talab qilinmoqda? Murojaat (Message) – qanday reklama axborotini iste’molchiga etkazish kerak? Media-vositalar (Media) - qanday media-vositalarni qo’llash ma’qulroq? O’lchash (Measurement) – reklama kampaniyasi natijalarini qanday baholash kerak?⁶⁴
Reklama dasturlarini ishlab chiqayotganda korxona­lar maqsadlarni qo’yishdan boshlab va bugun reklama dasturini baholashgacha bir qator qarorlarni qabul qilish zaruriyatiga duch keladilar. Bu ishlarning hammasi qo’yidagi ketma-ketlikda amalga oshiriladi:
Reklama maqsadlarini qo’yish. Kompleks marketing dasturi doirasida maqsadlar axborot beruvchi, ishontiruvchi va eslatuvchi maqsadlarga bo’linadi.⁶⁵ Axborot beruvchi reklama iste’molchilarga ishlab chiqaruvchi, tovar va uning sifatlari, tovarni xarid qilish usullari yoki qo’shimcha axborotni olish haqidagi aniq, va mazmunli axborotni etkazish vazifasini hal qiladi. Boshqa so’z bilan aytganda, birlamchi talabni shakllantirish hakida so’z bormoqda.