O`zbekiston respublikasi oliy va o‗rta maxsus ta'lim vazirligi

8.1. shakl 
 
Tаlаbаlаrni 
bаhоlоvchi 
prоfеssiоnаllаr 
guruhi.
 
 
Yomоn o`qitish 
mаzkur kursgа judа 
kаm tаlаbаlаrni 
to`plаshgа sаbаb 
bo`lаdi vа bu o`z 
nаvbаtidа kurning 
yopilishigа оlib 
kеlishi mumkin.
 
Tаlаbаlаrning 
muvаffаqiyatlаri 
bilаn bоg`liq 
mоliyaviy pul 
ulushi mаvjud.
 
Tа`lim sifаtini 
tеkshirishni 
аmаlgа оshiruvchi 
inspеktоr vа 
bоshqа univеrsitеt 
хоdimlаri 
ishtirоki.
 
 
Tаlаbаlаrgа hаr 
bir prеdmеt 
bo`yichа 
so`rоvnоmаlаrni 
to`ldirishgа 
bеrilаdi.
 
 
Bir qаnchа dаvlаtlаrdа lеktоrlаrdаn 
yaхshi nаtijаlаrgа erishish tаlаbi 
qo`yilgаn qоidаlаr mаvjud. 
SHuningdеk: 

---

- 35 - 
8.2. shakl 

---

- 36 - 
1.2. 
Fanni 
o`zlashtirishda 
foydalanish 
uchun 
zarur 
bo`lgan 
adabiyotlar 
ro`yxati 
bilan 
tanishtiradi (1-
ilova) 
Yozib 
oladi 
II-bosqich. 
Asosiy bo`lim (50 minut)
 
2.1. 
O`quv 
mashg`ulotining 
birinchi savoli 
bo`yicha 
ma’ruza qiladi.
Tinglaydi, 
savollar 
bilan 
murojaat 
qiladi. 
Topshiriqni 
bajaradi 
2.2. Pedagogik
kengash,
masalalar 
-
muhokama, 
rahbarlik, 
rejalashtirish 
faoliyat, tajriba, 
metodik, 
tashkilotchilik, 
manba, 
asos, 
tizim, 
shakl, 
xolat 
Tinglaydi, 
yozib 
oladi. 
Savollarga 
javob 
beradi 
2.3.
YAponiya 
ta`lim tizimi va 
uning 
tarkibi, 
boshlang`ich, 
o`rta 
ta`lim 
jarayonini 
tashkil 
qilish 
mazmuni, o`rta 
Tinglaydi, 
yozib 
oladi. 
Savollarga 
javob 
beradi 
 
Аngliya vа Uelsdа tаshkil qilingаn UO`K 
quyidаgi muаmmоlаr еchimigа yordаm bеrаdi:
 
— tа`lim stаndаrtlаri;
— o`qituvchilаr хulqi stаndаrtlаri; 
 — o`qituvchi kаsbining o`rni;
—
o`qituvchining 
tаyyorgаrligi, 
оbro`si vа fаоliyati;
— 
o`qituvchi 
kаdrlаr 
sаfini 
to`ldirish;
— dаrs bеrishgа tibbiy jihаtdаn
yarоqlilik. 
6- Мavzu:
Еvrоpа mаmlаkаtlаridа tа`lim-
tаrbiya mаsаlаlаrining оlib 
bоrilishi vа qiyosiy tаhlil 

---

- 37 - 
maxsus 
va 
hunar-texnika 
ta`limi tizimi 
III-bosqich. 
Yakuniy qism (10 minut) 
 
3.1. Ma’ruzada 
qilingan har bir 
savol yuzasidan 
umumiy 
yakuniy xulosa 
chiqaradi 
Tinglaydi 
3.2. 
Talabalarning 
bilim 
va 
ko`nikmalarini 
baholaydi 
O`zini 
nazorat 
qiladi 
3.3. 
Ilovadagi 
jadvalni 
to`ldirishni 
uyga 
vazifa 
qilib beradi 
O`UMga 
qaraydi 
Nazorat uchun savollar 
1. YAponiya ta`lim tizimi va uning tarkibini izohlang. 
2. Boshlang`ich, o`rta ta`lim jarayonini tashkil qilish qanday amalga
oshiriladi? 
3. O`rta maxsus va hunar-texnika ta`limining mazmunini yoritib bering.
 
Adabiyotlar:
1)
J.G`. Yo`ldoshev ―Xorijda ta`lim‖ T., 1995y. 
1.
B.F. Vulfson ―Sravnitelnaya pedagogika‖ M., 2003 y. 
 

---

- 38 - 
GLOSSARIY
 
Akademik litsey
- o’quvchilarning imkoniyatlari va qiziqishlarini hisobga olgan holda ularning 
jadal intellektual rivojlanishi chuqur, sohalashtirilgan, tabaqalashtirilgan, kasbga 
yo’naltirilgan ta’lim olishlarini ta’minlash maqsadida davlat ta’lim 
standartlariga muvofiq o’rta maxsus ta’lim beruvchi, yuridik maqomga ega 
ta’lim muassasasi. 
Akademiya - 
kadrlar tayyorlash va bilimlarning keng sohalari bo’yicha oliy va oliy o’quv yurtidan 
keyingi ta’lim dasturlarini amalga oshirishga imkon beruvchi, yuridik maqomga 
ega ta’lim muassasasi. 
Amaliy ishlar metodi
– o’zlashtirilgan bilimlarni amaliyotda qo’llash ko’nikmalarini 
shakllantiruvchi usul. 
Anomaliya
(yunoncha – anomal) - me’yordan, umumiy qonuniyatlardan chetlanish, noto’g’ri 
rivojlanish. 
Anomal bolalarni o‘qitish, tarbiyalash va rivojlantirish
- korreksion pedagogikaning asosiy 
tushunchasi bo’lib, nuqsonning darajasi va tuzilishiga mos keladigan metod 
hamda vositalar yordamida anomal bolalarni faol ijtimoiy hayot va mehnatga 
tayyorlash, ularda fuqarolik sifatlarini shakllantirish. 
Axloq 
(lotincha «moralis» - xulq-atvor ma’nosini bildiradi) - ijtimoiy munosabatlar hamda shaxs 
xatti-harakatini tartibga soluvchi, muayyan jamiyat tomonidan tan olingan va 
rioya qilinishi zarur bo’lgan xulq-atvor qoidalari, mezonlari yig’indisi. 
Axloqiy ong – 
shaxga axloqiy me’yorlar va xulq-atvor qoidalari to’g’risidagi nazariy bilimlarni 
berish asosida hosil qilinuvchi ong shakli.
Axloqiy tarbiya
– muayyan jamiyat tomonidan tan olingan va rioya qilinishi zarur bo’lgan tartib, 
odob, o’zaro munosabat, muloqot va xulq-atvor qoidalari, mezonlarini 
o’quvchilar ongiga singdirish asosida ularda axloqiy ong, axloqiy faoliyat 
ko’nikmalari va axloqiy madaniyatni shakllantirishga yo’naltirilgan pedagogik 
jarayon; ijtimoiy tarbiyaning muhim tarkibiy qismi. 
Aqliy tarbiya
- shaxsga tabiat va jamiyat taraqqiyoti to’g’risidagi bilimlarni berish, uning aqliy 
(bilish) qobiliyati, tafakkuri va dunyoqarashini shakllantirishga yo’naltirilgan 
pedagogik jarayon; ijtimoiy tarbiyaning muhim tarkibiy qismi. 
Baynalminallik 
(«inter» – orasida, o’rtasida, aro, «natio» – xalq)– o’zga millat va elatlarning haq-
huquqlari, erki, urf-odatlari, an’analari, turmush tarzi, tili hamda vijdon 
erkinligini hurmat qilish, ularning manfaatlariga ziyon etkazmaslikni ifoda 
etuvchi shaxsga xos ma’naviy-axloqiy fazilat. 
Bakalavriat
- mutaxassisliklar yo’nalishi bo’yicha fundamental va amaliy bilim beradigan, ta’lim 
olish muddati kamida to’rt yil davom etadigan tayanch oliy ta’lim.