O'zbekiston respublikasi oliy va o'rta maxsus ta’lim vazirligi

Tashqi yonbosh arteriyasi
Tashqi yonbosh arteriyasi umumiy yonbosh arteriyasining ikkinchi 
tarm og'i bo'lib, qorin seroz pardasining orqa tomonidan yo'nalib, chanoq 
bo'shlig'idan, pupart boylamining orqa tomonidan qon tomir teshigi 
(kovagi) orqali songa o'tadi va son arteriyasi bo'lib, oyoqning pastki 
qismlariga tarqaladi. Chanoqning tashqi arteriyasidan quyidagi tarmoqlar 
boshlanadi:
1. Q o r i n t e p a s i d a g i p a s t k i a r t e r i y a — tashqi yonbosh 
arteriyasining medial tomonidan boshlanib, yuqoriga ko'tariladi va qorin 
to 'g 'ri muskuli qinini teshib o'tadi va qorin tepasidagi ustki arteriya 
(ko'krak arteriyasi tarmog'i) bilan uchrashib anastomozlashadi. Qorin tepasidagi 
pastki arteriya qorin muskullariga, qovga tarmoqlar beradi.
2. Y o n b o s h s u y a g i n i o ' r o v c h i c h u q u r a r t e r i y a tashqi 
yonbosh arteriyaning laterial tomonidan boshlanib, qorin va yonbosh 
muskullarini qon bilan ta’minlaydi.
Son arteriyasi
Tashqi yonbosh arteriyasi arteriya kovagi orqali kichik chanoq bo'shlig'i­
dan songa chiqqach, son arteriyasi bo'lib davom etadi (160-rasm).
Arteriya sonda son venasiga nisbatan lateral yotadi va son uchburcha­
gi bo'ylab sonning medial tomoniga, so'ngra son-taqim kanali orqali 
taqim bo'lagiga borgach, taqim arteriyasi deb ataladi. Son arteriyasidan 
quyidagi arteriya tarmoqlari chiqadi:
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

160-rasm. Son arieriyasi.
1
- q orin le p a sid a g i yu za arteriya; 
/7
2
- y o n b o s h
s u y a g in i o 'ra b
fg 
turadigan yuza arteriya; 
3
-  son 
75 
arteriyasi; 
4
- kalla «yashirin»