O'zbekiston respublikasi oliy va o'rta maxsus ta’lim vazirligi

Tashqi tanosil a’zolari
Erkaklarning tashqi tanosil a’zolari erlik olati va yorg'oqdan iborat.
Erlik olati
(127-rasm) jinsiy yaqinlashuv va siydik yo'li a’zosi bo'lib, 
spermatozoid hamda siydik chiqarish vazifasini bajaradi. Olat uchta g'ovak 
tanadan tashkil topgan. Bittasi siydik chiqarish nayining ost tomonida,
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

qolgan ikkitasi uning ustida yonma-yon 
joylashgan. G'ovak tanalar silliq mus­
kullardan va elastik fibroz to'qimalardan 
tuzilgan b o 'lib , ular orasi har xil 
katakchalardan iborat. Erlik olatining ta- 
ranglashishi va yumshashi ana shu 
katakchalaming qon bilan to'lib turishi 
yoki kamayishiga bog'liq. Siydik chiqa­
rish nayi joylashgan g'ovak tananing pro­
stata bezi tomonga qaragan qismi piyoz 
shaklda kengaygan bo'lsa, ikkinchi uchi 
qo'ziqorin qalpog'iga o'xshab olat bo- 
shini hosil qiladi. Qolgan ikkita g'ovak 
tananing oldingi uchlari olat boshiga kirib 
turadi. Bulaming orqa tomonlari kengay­
ib, qov suyagiga yopishadi.
Siydik chiqarish nayi olat boshiga 
vertikal holatda yoriq bo'lib ochiladi.
Olat 
terisi uning boshi tomonga 
yaqinlashgan sari yupqalashadi va olat 
boshiga yetganda erkin qoplab turuvchi 
qismga aylanadi.
Yorg'oq
teri xaltacha bo'lib, unda 
moyaklar joylashgan. Bu xaltacha 7 
qavatdan iborat:
1) eng ustki teri qavati to'qroq rangli, 
yupqa va nozik bo'lib, moyli modda 
va ter ishlab chiqaruvchi bezlarga boy;
2) go'shtdor parda har qaysi moyakni alohida o'ragan teri osti birik­
tiruvchi to'qimasidan tuzilgan. Ikkala moyak xaltachasi o'rtada qo'shilib, 
yorg'oq devorlarini hosil qiladi;
3) tashqi urug' fassiyasi — qorin devorlaridagi muskullarni ustidan 
qoplovchi fassiyaning yorg'oqdagi davomidir;
4) moyakni ko'taruvchi muskul fassiyasi shu nomdagi muskulni qopla- 
gan fassiya bo'lib, chov kanalining tashqi halqasidan yorg'oqqa tushadi;
5) moyakni ko'taruvchi muskul qorin ko'ndalang muskulidan ajralib, 
yorg'oqqa tushganda parda holida tarqaladi. Qisqarganda moyakni yuqoriga 
ko'taradi;
6) ichki urug' fassiyasi qorin devorlarining ichki tomonidagi ko'nda­
lang fassiyaning davomi bo'lib, moyakni va urug' tizimchasini o'raydi;
7) moyakning g'ilof pardasi qorin (seroz) pardaning bir qismi bo'lib, 
moyak rivojlanib, yorg'oqqa tushish jarayonida uni o'rab birgalikda tu-
127-rasm. Erlik olati.