O`zbеkistоn Rеspublikаsi Оliy vа o`rtа mаxsus tа`lim vаzirligi

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
------------------------------------------------ 
1.Kаrimоv.I.А.Yukcak ma’naviyat-engilmas kuch.T.,2008,114-bet.
 
 
 

---

45 
madaniyat turlari bilan bir qatorda, san’atning yangi tur va janrlari yuzaga keldi. Amaliy bezak 
san’atiga yangi davr texnologiyasi joriy qilina boshladi.G‘arb va Sharq san’ati an’analari uyg‘unligida
yangi san’a tyо‘nalishlari shakllandi.
Jahon ijtimoiy, siyosiy va madaniy hayotida rо‘y bergan bu о‘zgarishlarda Yevropa muhim о‘rin 
tutadi. Chunki Sharq va G‘arbning san’at sohasidagi yutuqlarini о‘zida mujassamlashtirgan Yevropa 
qit’asida feodal jamiyati qoloqligiga, ijtimoiy hayotda dinning hukmron bо‘lib qolishiga qarshi chiqish 
boshlandi. Bu esa yangi munosabatlarning shakllanishiga zamin yaratdi. Xususan, Niderlandiya va 
Angliya bо‘lib о‘tgan xalq g‘alayonlari О‘rta asr tartibi va diniy cherkov hukmronligiga zarba berdi. 
Gollandiya Yevropada namunali kapitalistik davlat tarzida rivojlana boshladi. Lekin feodalizm 
Yevropaning kо‘pgina mamlakatlarida о‘z hukmronligini saqlab qolaveradi. Jumladan, Fransiya va 
Ispaniyada markazlashgan absoyut monarxiyalar vujudga keldi. Italiya va germaniyada feodal 
tarqoqlik hukm surdi. Xalq absolyut monarxiya zulmiga norozolik bildirib, bosh kо‘tardi. Ilg‘or 
ziyolilar, ma’rifatparvarlar bu qarashlarni qо‘llab-quvvatladilar. Ular feodalizm qoloqligini qoraladilar, 
fikr erkinligi rivojlanishiga tо‘sqinlik qiluvchi kuchlarga qarshi chiqdilar. Italiya, Fransiya, Ispaniya va 
boshqa Yevropa mamlakatlarida eski tuzumga qarshi noroziliklar, xalq g‘alayonlari kuchaydi. Bu 
XVIII asr oxiriga kelib, feodalizmning uzil-kechil inqiroziga sabab bо‘ldi. Ijtimoiy munosabatlar 
о‘zgardi, uning yangi shakllari yuzaga kela boshladi. Ijtimoiy-iqtisodiy va siyosiy kurashning 
kuchayishi san’at va madaniyatning ijtimoiy hayotda mavqeini oshirdi. Dvoryanlar va cherkov san’at 
va madaniyatni о‘z manfaatlariga bо‘ysundirishga harakat qildilar. Lekin jamiyat taraqqiyotini orqaga 
burish mumkin emas edi. Ziddiyat yanada keskinlashb bordi. shular zamirida san’atning mafkuraviy 
kurashdagi roli ortib, uning uslubiy rang-barangligi kengayib bordi.