O`zbеkiston rеspublikasi oliy va o`rta maxsus ta`lim vazirligi

Tovush signallari. Tovush signallari avtomobillarning harakat xavfsizligini ta’minlash va yo‘lovchi hamda boshqa haydovchilarga transport vositasi yaqinlashayotganligi haqida ogohlantirish uchun xizmat qiladi. Oxirgi vaqtda tovush signallari avtomobillarning o‘lchov-nazorat asboblari bilan ham ishlatilib, haydovchiga agregatlarning holati to‘g‘risida xabar beradi. Shuningdek, tovush signallari “avtomobil qo‘riqchisi” sistemasida ham ishlatiladi. Avtomobillarda asosan elektr va pnevmatik tovush signallari ishlatiladi.

3-rasm. Matiz avtomobili orqa farasi. Elektr tovush signallarining ohangli va shovqinli turlari mavjud. Ohangli tovush signallari karnayli, shovqinli turlari mavjud. Ohangli tovush signallari karnayli, shovqinli signallar esa disk rezonatorli qilib ishlangan. Ko‘pchilik avtomobillarga ikkita tovushli signal o‘rnatilib, biri past ohangli bo‘lsa, ikkinchisi baland ohangli bo‘ladi. Yuqori klassli yengil avtomobillarda uchta tovush signallari bo‘lib, ularning biri past ohangli, ikkitasi baland ohangli bo‘ladi. Bu signallar to‘plami hamohang qilib bir-biriga moslanadi va baravariga sadolanadi