O’zbekistоn respublikasi оliy va o’rta maxsus ta`lim vazirligi



Download 3,15 Mb.
Pdf ko'rish
bet73/192
Sana22.01.2022
Hajmi3,15 Mb.
#399651
1   ...   69   70   71   72   73   74   75   76   ...   192
Bog'liq
konstruktsion materiallar texnologiyasi

49-rasm.
 Fe - Fe3C qotishmasining holat diagrammasiga ko‘ra po‘latlarni 
qizdirib ishlashda haroratlar oralig‘ini (shtrixlangan qism) aniqlash grafigi 
sxemasi. 
Metall  donachalarining  barchasi  bir  tekis  deformatsiya-  lanishi  uchun 
mumkin  qadar  strukturasi  bir  jinsli  (bir  fazali)  bo‘lishi  lozim.  Po‘lat  uchun 
bunday faza austenitdir. 
Metallarni  bosim  bilan  ishlashda  uning  donachalari  maydalashadi.  Agar 
bosim  bilan  ishlash  temperaturalar  intervalining  yo‘l  qo‘yiladigan  pastki 
chegarasi  yaqinida  tugallansa,  metall  mayda  donachali  strukturaga  ega  bo‘ladi. 
Lekin  amalda  energiya  sarfini  kamaytirish  uchun  metallga  yo‘l  qo‘yiladigan 
haroratdan bir oz yuqoriroq tempe- raturalarda ishlov beriladi. Masalan, po‘latni 


93 
 
qizdirib  shtamplashda  sovish  oqibatida  metall  donachalari  o‘lchami-  ning 
o‘zgarishni 50-rasmdagi grafikdan ko‘rish mumkin. 
Odatda, temperaturasi 1300-1350oC bo‘lgan pechda diametri yoki kvadrat 
kesimining tomoni 100 mm dan ortiq bo‘lgan po‘lat zagotovkani 1200oC gacha 
qizdirish vaqtini belgilashda quyidagi empirik formuladan foydalanish mumkin: 
 
,
D
KD
T
=
 
 
 
50-rasm. Po‘latlarni bosim bilan ishlashda temperaturasiga ko‘ra 
donachalar o‘lchamining o‘zgarishi.
  
bu  yerda,  T  -  qizdirish  vaqti,  socit;  D  -  zagotovkaning  diametri,  m;  К  - 
zagotovkaning  kimyoviy  tarkibini,  shaklini  va  ularning  pech  tubiga 
joylashtirilish  tartibini  hisobga  oluv-  chi  koeffitsiyent  (bu  koeffitsiyent 
spravochniklarda beriladi). 
Odatda  diametri  100  mm  dan  ortiq  bo‘lgan  ko‘p  legirlangan  po‘lat 
quymalar  ikki  bosqichda  qizdirilmog‘i  lozim.  Dastavval  pech  temperaturasi 
950oC  ga  yetkaziladi,  bunda  zagotovka  850oC  gacha  qizdiriladi,  so‘ngra  pech 
temperaturasi metall temperaturasi bilan birgalikda 1250oC ga yetkaziladi. Har 
qaysi  bosqichda  qizdirish  uchun  ketgan  vaqtni  hisoblashda  К  koeffitsiyentning 
son qiymatlari spravochnik jadvallardan olinadi. 
Qizdirish  qurilmalari.  Metallarni  bosim  bilan  ishlashda  ularning 
deformatsiyalashga qarshiligini kamaytirish maqsadida qizdirish qurilmalaridan 
foydalaniladi. 


94 
 
Metallurgik 
va 
temirchilik 
korxonalarida 
zagotovkani 
zarur 
temperaturagacha  qisqa  vaqtda  bir  tekis  qizdirishda  foydalaniladigan  qizdirish 
qurilmalari zarur rejimga oson rostlanishi va aniq kuzatilishi, kimyoviy tarkibini 
o‘zgartmasligi,  arzon  yoqilg‘ilarda  ishlashi  kabi  talablarga  javob  bermog‘i 
lozim.  Qizdirish  qurilmalari  alangali  pechlar  va  elektr  qizdirish  qurilmalarga 
ajratiladi. 

Download 3,15 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   69   70   71   72   73   74   75   76   ...   192




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish