О`zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi

Boyqut 
—  Samarqand  viloyati  Narpay  rayonida  boyqut  degan  urug`  bor.  Qishloq  o`z 
nomini shu urug` nomidan olgan.
 
Boldir 
—  Samarqand  viloyati  Pastdarg`om  rayonidagi  qishloq,  Surxondaryo  viloyati 
Muzrabod tumanida ham shunday qishloq bor. Boldirdo`ng, tumshuq. Boldir degan etnonim ham 
bo`lsa kerak. Qishloq hozir ham shu nom bilan ataladi.
 
Bolg`ali 
—  Samarqand  viloyati  Bulung`ur,  Narpay,  Oqdaryo,  Pastdarg`om,  Paxtakor, 
Xatirchi  rayonlaridagi  qishloqlarning  nomi.  Sirdaryo  viloyati  Zomin,  Forish,  G`allaorol 

---

 
93 
rayonlarida ham shu nom bilan ataluvchi qishloqlar mavjud. Qo`ng`irot, qoraxitoy, yuz qabilalari 
tarkibidagi  urug`lardan  biri  tamg`asi  bolg`a  shaklida  bo`lganidan  bolg`ali  deb  atalgan.  Bolg`a, 
bolg`ali urug`i boshqird, qozoq va boshqa turkiy xalqlar tarkibida ham tilga olinadi.
 
CHelak 
—  Samarqand  viloyati  Payariq  rayonida  joy-lashgan  qishloq.  Toshkent  viloyati 
Bekobod rayonida ham shunday qishloq bor. CHelak, to`g`risi, chelakli urug`i bo`lgan. Masalan, 
do`rman qabilasining bir shoxobchasi ko`kchelak deb atalgan. Payariq rayonida Oqchelak degan 
qishloq bor. Urgut nomlari ko`pincha juft-juft bo`lgan: oq mang`it, qora mang`it, oq qo`yli, qora 
qo`yli,  oq  nayman,  qora  nayman  va  hokazo.  Demak  chelak  urug`i  oq  chelak,  ko`k  chelakka 
bo`lingan. Ko`rinib turibdiki, mazkur qishloqning nomi urug` nomidan olingan. Hozir ham shu 
nom bilan yuritiladi.
 
Ulus 
—  Samarqand  viloyati  Pastdarg`om  rayonidagi  qishloq.  Ulus  so`zining  xalq,  yurt 
ma`nolari  ham  bor:  har  ulus  necha  ela  va  har  el  necha  uymog`a  va  har  uymo  haymoq  (necha 
bo`ya)  bo`y  va  urug`ga  taqsim  qilinur,  deb  ta`kidlanadi  Muhammad  an-Narshaxiy  asarida.  Bu 
so`zlarning  ma`nosidan  qat`i  nazar,  qanjig`ali  va  qo`shtamg`ali  urug`larning  bir  qismi,  dahasi 
ulus deb atalgan, qishloq shu nomdan olingan.