O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta‘lim vazirligi

Bog‘lovchisiz qo‘shma gap 

Qo„shma gap kismlarining o„zaro bog„lovchi vositalarsiz  birikuvidan tuzilgan  

turiga  bog„lovchisiz  qo„shma  gap  deyiladi:  Yaxshi    o„g„il  qand  yedirar?  yomon 

o„g„il  pand  yedirar.  (Makol,)  O„ktamning  orkasidan  ancha  tikilib  qoldi,  ko„ngli 

qandaydir g„ash bo„ldi. (О.) 

Bog„lovchisiz  qo„shma  gap  qismlari    o„zaro  bog„lovchilarsiz,  bog„lovchi 

vazifasidagi  grammatik  shakllar  yordamisiz  o„zaro  birikadi.  Bog„lovchisiz 

qo„shma  gaplarning  tuzilishida  intonatsiya  asosiy  vositalardan  biri  sanaladi. 

Intonatsiya bog„lovchisiz qo„shma gaplarda mazmun munosabatini ifodalanishida 

ham  asosiy  omil  bo„lib  xizmat  qiladi.  Bog„lovchisiz  qo„shma  gap  qismlari 

orasidagi intonatsiya tenglik, tobelanish intonatsiyasiga mos kelsa ham, lekin ba‟zi 

bog„lovchisiz  qo„shma  gap  orasidagi  intonatsiya  o„zgacha  bo„ladi.  Ulardagi 

mazmun  munosabati  ham  bog„langan    yoki  ergash  gapli  qo„shma  gaplardagi 

mazmun  munosabatiga    teng  emas.  Shu  sababli  bog„lovchisiz  qo„shma  gapning 

alohida turi tarzida qaraladi.