O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta‘lim vazirligi

O`yinning maqsadi: 
Yoshlarda  obro`-e'tibor  va  omillar  haqida  to`g`ri  tushunchani  shakllantirish,  o`z  tyengqurlari  orasida  chinakam 
(soxta  emas)  obro`ga  ega  bo`lishga  intilish,  o`zlarini  shaxs  sifatida  yanada  chuqurroq  anglab  olishlariga 
ko`maklashish. 
 
 
Tashkillashtirish: 
O`yin o`tkazayotgan  shaxs  guruh tuzadi. Bu guruhda har bir ishtirokchi o`z  nomidan qatnashadi. Guruhni istalgan 
o`quv muassasasida tuzish mumkin. Guruh 3 tadan ortiq odamdan tuziladi. 
 
 
O`yinning sharti: 
O`yinda  har  bir  ishtirokchi  avval  savollarga  javob  byeradi.  Kyeyin  munozarada  qizg`in  qatnashishi  va  ankyeta 
(so`rovnoma) to`ldirishi kyerak. So`rovnomaga to`g`ri, haqqoniy javob byerilishi kyerak. 
 
O`yin jarayoni: 
Ishtirokchilar bilan jamoa ishida javobgarlikni anglagan holda qatnashish masalasi muhokama qilinadi. Boshlovchi 
quyidagi  savolni  byeradi:  «Sizning  nazaringizda,  birinchi  navbatda  ko`pincha  kimlar  jamoada  u  yoki  bu 
muammolarni hal etish mas'uliyatini o`z zimmasiga oladi? Qanday yoshlar? Ular qanday xususiyatlarga ega 
bo`lishi kyerak?» 
Bildirilgan  fikrlardan  kyelib  chiqib,  boshlovchi  ishtirokchilarning  e'tiborini  guruhda  ma'lum  ma'noda  obro`ga  ega 
bo`lgan  yoshlar  birinchi  navbatda  o`z  zimmalariga  javobgarlikni  olishiga  qaratadi.  Bu  fikrni  boshlovchi 
ishtirokchilar tomonidan bildirilmasa ham qayd etib o`tadi. 
Yana  quyidagi  savollarni  byerib,  ularga  javob  oladi:  Obro`  nimani  anglatadi?  Har  biringiz  o`z  guruhingizda 
obro`yingizdan foydalanishga harakat qilasizmi? Unga qanday erishish mumkin? Boshlovchi ishtirokchilarni 
yangi munozaraga yo`llaydi va ishtirokchilar bilan bo`layotgan qizg`in suhbatga yanada jonlashtirish kiritadi. 
Boshlovchi shu kunlarda ko`plab korxonalar va firmalarda ishga qabul qilish to`ldirilgan shaxsiy varaqalar va 
o`zaro  suhbatlar  orqali  tanlov  yo`li  bilan  bo`layotganligini  ta'kidlab  o`tadi.  Boshlovchi  ishtirokchilarga 
quyidagicha dyeb aytadi: 
Agar  tanlov  paytida,  kishi  yaxshi  kiyinmagan  bo`lsa,  chyeksa  (yuz,  tish  rangi  o`zgarishi,  badanidan  tamaki  hidi 
kyelishi),  suhbatga  kyechikib  qolsa,  madaniyatsizlik  qilsa,  bilim  saviyasi  sayoz  bo`lsa,  bunday  shaxslar 
xizmatidan foydalanish maqsadga muvofiq emas, dyeb topiladi. 

---

 
242 
Yuqoridagi kam-ko`stsiz shaxs ishga kirmoqchi bo`lsa, ular albatta hurmat bilan kutib olinadi. Bundaylarga alohida 
e'tibor byeriladi. 
Faraz  qiling,  ishga  kirish  paytida  zarur  hujjatlarni  to`ldirayotib,  ankyeta  (so`rov)  va  unga  oid  ko`rsatma  olasiz; 
ankyetadagi  o`z  fye'lingizga  xos  xususiyatlarni  ifodalovchi  bandlarga  tyegishli  byelgi  qo`yib  chiqishingiz 
kyerak bo`ladi. 
Siz bunga qanday javob byerasiz? To`g`ri, haqqoniy javob byerish sizga faqat foyda kyeltiradi. 
 
Tashabbuskorlik: 
 Tashabbuskor emas, ko`rsatma kutadi 
 Rahbarning buyrug`isiz zarur dyeb bilgan hajmdagi ishlarni amalga oshiradi 
 Byerilgan topshiriqlarni bajarishda chaqqon 
 Sidqidildan qo`shimcha topshiriqlarni qidiradi 
 
Boshqalarga bo`lgan munosabati: 
 Mijg`ov va kamsuqum 
 Ba'zan u bilan ishlash qiyin 
 Suhbatda xushmuomalali, kirishimli 
 Odamlarga nisbatan do`stona munosabatda 
 
Yetakchilik – «lidyerlik»: 
 Ergashib yuradi, boshqalarning irodasiga bo`ysunadi 
 Odamlarni yetaklab yuradi 
 Samarali buyruqlarni o`z vaqtida byeradi 
 Kuchli, boshqalarda ishonch uyg`otadi 
 
Javobgarlik: 
 Topshiriqlardan bo`yin tovlash 
 Topshiriqlarni bajarishga yoqinqiramasdan kirishadi 
 Norozilik bildirib, buyruqni bajarishga rozi bo`ladi 
 Buyruqni bajarishda juda mas'uliyatli 
 
Tashkilotchilik qobiliyatlari: 
 Yomon tashkilotchi 
 Tashkilotchilik qobiliyati o`rtacha 
 Qobiliyatli tashkilotchi 
 Odamlarni ishontirishda, dalillarni mantiqiy tartibda joylashtirishda juda ham qobiliyatli tashkilotchi 
 
Dadillik: 
 Ikkilanuvchan va qo`rquvchan 
 Tyezkor, lyekin ko`p xato qiluvchi 
 Ehtiyotkor, pishiq-puxta 
 Tyezkor va aniq 
 
Qat'iylik: 
 Dyeyarli hyech qanday qat'iylik yo`q 
 Dadillik va qat'iylikning o`rta darajasi 
 Doim harakat qiladi 
 Maqsadini aniq biladi. Uni mashaqqatlar cho`chitmaydi 
So`rovnoma to`ldirilgach, ishtirokchilardan byelgi qo`yilgan sifatlarning ballarini hisoblab chiqish so`raladi. 

---

 
243