O‟zbekiston respublikasi oliy va o‟rta maxsus ta'lim vazirligi

14.1. Jism va sirtlarning proektsiyalari 

Son  belgili  proektsiyalarda  jism  shaklini    bitta  gorizontal  proektsiyada  va 

balandligini (sirtlarning xarakterli nuqtalarini) belgilar orqali aniqlash mumkin.  

Ko‘pyoqlar  qirralarining  proektsiyalari  va  ularning  uchlarini  ko‘rsatuvchi 

belgilar bilan beriladi (14.1 a va b shakllar). 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Agar  jism  egri  sirtlar  bilan  chegaralangan  bo‘lsa,  u  holda  jism  bilan 

tekislikning kesishish chizig‘i H

0

 ga parallel va bir – biridan qandaydir masofa (1 m, 

5  m,  10  m  va  boshqalar)  da  bo‘lgan  kesim  balandligi  deb  ataluvchi  gorizontal 

kesimining proektsiyalari bilan beriladi (14.2 a va b shakllar). 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Er (topografik) sirti – matematik qonuniyatlarga bo‘ysinmaydigan tasodifiy 

14.1 шакл 

а 

b

 

14.2 шакл 

а 

b

 

---

 

ko‘rinishdagi sirt. 

Topografik sirtlar  gorizontallarning  proektsiyalari   bilan  tasvirlanadi,  ya‘ni 

sath  tekisliklarining  yer  sirtini  kesish  chizig‘i  va  kesimning  balandliklarini 

ko‘rsatuvchi belgilar bilan beriladi (14.3 a va b shakllar).