O'zbekiston respublikasi oliy va o'rta maxsus ta’lim vazirligi



Download 1,22 Mb.
Pdf ko'rish
bet26/106
Sana20.09.2021
Hajmi1,22 Mb.
#179951
1   ...   22   23   24   25   26   27   28   29   ...   106
Bog'liq
2 1 Fizikani o'qitish uslubiyati (Rustamov H) Maruza

 
 
O’quvchilarda ko’nikma va malakani shakllantirishning 
psixologik asoslari  
Ta’lim  jarayoni  nazariy  bilimlardan  tashqari,  amaliy  ko’nikma  va  malakani  ham 
o’z  ichiga  oladi.  Ko’nikma  va  malaka  tushunchalari  o’zi  nima?  Ularning  farqi 
nimada? Quyidagi   savollarga javob berishga harakat qilamiz.  Ko’nikma deganda 
o’quvchining u yoki bu amaliy mashqni bajara olish faoliyati tushuniladi. Masalan, 
o’quvchida  darslikdan  mustaqil  bilim  olish  ko’nikmasi,    masala  yechish 
ko’nikmasi,  elektr  sxemasi  asosida  elektr  zanjirini  tuzish,  funksiya  grafigini 
chizish, hisob amallarini bajarish va hokazolar hisoblanadi. Ko’nikma mustahkam 
bo’lishi uchun eng avvalo soddaroq masalalarni yechishdan boshlab to murakkab 
masalani  ham  yechish  darajasigacha  erishish  lozim.  Ko’nikmalar  umumiylashib  
malakaga aylanadi. Masalan: fizikadan  Nyutonning II qonunini to’liq tushinib, uni 
to’g’ri  chiziqli  notekis  harakatda  yoki  noinersial  sanoq  sistemasida  kechadigan 
harakatlarda ham qo’llay olsa, demak o’quvchidagi ko’nikma malakaga aylangan, 
deyish  mumkin.  Milliy  ta’lim  islohatlari  hujjatlarida  malakali  kadr,  malakali 
mutaxassis  degan  tushuncha  ishlatilmoqda.  Malakali  kadr,  qanday  mezonlarga 
javob  bera  oladi  degan  savolga  quyidagicha  javob  berish  mumkin.  Malakali 
mutaxassis  istalgan  nostandart  sharoitda  muammoni  tez  va  to’g’ri  hal  qila  olishi 
ko’zda  tutiladi.  Malakali  kadr  tushunchasi  politexnik  ta’lim  tushunchasi  bilan 
uyg’unlashib ketadi. Demak, ko’nikmani malakaga aylantirish mexanizmi fizikani 
o’qitish jarayonida amalga oshiriladi. 
 
Umumta’lim maktabini bitirib chiqayotgan yoshlarimizning aksariyati fizika 
fanidan  ko’nikmaga  ega  bo’lib,  bu    ko’nikmalar  umumlashmagan,  sistemaga 
kelmagan  va  malakaga  aylanmaganligi  kuzatilmoqda.  Shuning  uchun  oliy  o’quv 
yurtlariga  kelayotgan  abituriyentlarning  fizikadan  reytingi  boshqa  fanlarga 
nisbatan  juda  past.  Buning  asosiy  sababi  umumta’lim  maktablarini  bitirayotgan 
yoshlarda fizikadan savol va masalalarni yechish malakasini yetishmaganligidadir. 
Ko’nikmani    malakaga  aylantirishning  psixologik  asoslari  ko’p  qirrali  jarayon 
bo’lib, fizika o’qituvchisidan chuqur bilim, ijodkorlikni, sabr-toqat va jonbozlikni 
talab etadi. 

Download 1,22 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   22   23   24   25   26   27   28   29   ...   106




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish