O‗zbekiston respublikasi oliy va o‗rta maxsus ta‘lim vazirligi

Ishontirish  usullari.  Bu  bo‗limga  o‗quvchilarda  ilmiy  dunyoqarash  va  ishonch-e‘tiqodni 
shakllantirish maqsadida ularning ongi, xis-tuyg‗ulari va irodasiga xar tomonlama ta‘sir ko‗rsatish 
usullari kiradi. 
Yuqorida bola shaxsining shakllanish jarayoni asosan, kundalik turmush va faoliyatda xosil 
qilinadigan  tajriba,  kattalar  va  tengdoshlari  bilan  o‗zaro  munosabatlarga  bog‗liqligi  ta‘kidlab 
o‗tilgan edi. Biroq, avval tajriba to‗planadi, so‗ngra esa tegishli tushuncha shakllantiriladi, yoxud 
aksincha deb, qandaydir navbat belgilab, qo‗yish noto‗g‗ri bo‗lur edi. 
Boshlang‗ich  maktabda  ishontirishning  tarbiyaviy  jixatdan  muxim  va  qimmatli  bo‗lgan 
tushuntirib  berish  va  ishontirish,  xikoya  va  suxbat,  sinfdan  tashqari  o‗qish,  namuna  ko‗rsatib 
ishontirish singari shakl va usullaridan keng foydalaniladi. 
Chunonchi, o‗qituvchi 1-sinfdan boshlab bolalarga kattalarni xurmat qilish, ularga baqirib-
chaqirib  emas,  balki  shirin  muomala  qilish  kerakligi,  ko‗chada  yurganda  esa  ko‗cha 
qoidalariga rioya qilish, jamoat orasida yurganda, to‗y-xasham, ma‘rakalarda o‗zini tutish, bilib 

---

 
muomala qilish, dastyorchilik, o‗zbekona urf-odatlarni o‗rniga qo‗ya olish kabi odatlarimiz aniq 
tushuntiriladi. 
Ota-ona,  aka-opalarni  xurmatlash,  siylash,  sizlash,  ularning  so‗zlaridan  chiqmaslik 
odobdan ekanligi uqtiriladi.