O‘zbekiston Respublikasi Oliy va o‘rta maxsus ta‘lim vazirligi

6.5.  Bosh miya 
Bosh miya umurtqali hayvonlar va odamda markaziy nеrv tizimining oldingi va 
eng  rivojlangan  bo‘limidir.  Bosh  miya  orqa  miya  singari  oq  (nеyron  o‘simtalari)  va 
kulrang  (nеyron  tanalari)  moddalardan  iborat.  Bosh  miyada  o‘rtacha  14  mlrd  nеrv 
hujayralardan iborat bo‘lib, uning 60-80% ni nеyrogliya hujayralari tashkil qiladi.  
 Bosh miya organizmni tashqaridan o‘rab turgan muhit bilan o‘zaro aloqalarini  
moddasi;  4  –kulrang  moddasi;  5  –markaziy 
kanali; 6 –orqa ildizlari; 7 –orqa chuqurchasi 
 

---

 
 
 
112 
 
 
idora  qilib  turadi,  odam  fе‘l-
atvor  rеaksiyalarini  boshqaradi  va 
barcha  to‘qimalar,  organlar  va 
funksional  tizimlarning  faoliyatini 
muvofiqlashtiradi.  Bosh  miya  kalla 
suyagi 
bo‘shlig‘ida  joylashgan 
bo‘lib,  unda  miya  o‘zagi  va  katta 
yarim sharlar farqlanadi (rasm 7.2.).  
Miya  o‘zagi  -  uzunchoq 
miya,  miya  ko‘prigi,  oraliq  miya, 
o‘rta  miya  va  miyachadan  tashkil 
topgan (rasm 7.2.). Uzunchoq miya, 
ko‘prik,  o‘rta  miyadagi  nerv 
hujayralari  tug‘ilish  vaqtiga  kelib 
to‘la shakllanadi, rubro-spinal (o‘rta 
miyadagi  qizil  yadrodan  orqa  miyaga  boruvchi)  yo‘l  miеlinlashadi.  Chaqaloqlarda 
po‘stloq osti tuzilmalari – oqimtir yadro, qora modda va subtalamik yadro tarkibidagi 
neyronlar  ham  yaxshi  rivojlangan.  Faqat  targ‘il  tananing  shakllanishi  bola  6  oylik 
bo‘lganida tugaydi.