O‘zbekiston Respublikasi Oliy va o‘rta maxsus ta‘lim vazirligi

MOCHEVINA  (SIYDIKCHIL)  –  odam  va  hayvonlarda  azot  almashinuvining 
oxirgi mahsulotlaridan biri, jigarda hosil bo‗ladi. Tarkibidagi azot odam siydigidagi 
azotning 85%ini tashkil qiladi. 
N 
NAFAS  OLISH  –  organizm  va  tashqi  muhit  o‗rtasida  gazlar  (O
2
  va  sO
2
) 
almashinuvi. 
NEVRALGIYA  –  periferik  nervlar  funksiyasining  buzilishi  natijasida  paydo 
bo‗ladigan og‗riq. 
NEVRITLAR –- nervlarning yallig‗lanishi. 
NEVROZ  –  ruhiy  faoliyat  buzilishi  bilan  ifodalanadigan  nerv  sistemasining 
funksional kasalliklari guruhi. 
NEYROGIPOFIZ – gipofiz bezining orqa bo‗lagi. 
NEYROGORMON  –  nerv  sistemasi  tarkibidagi  maxsus  neyrosekretor  hujayralar 
tomonidan ishlab chiqariladigan gormonlar. Bunday hujayralar gipotalamusda, orqa 
miyada,  periferik  nerv  sistemasida  ko‗p  uchraydi.  Unga:  oksitotsin,  vazopressin, 
rilizing-gormonlar, dofamin, noradrenalin, serotonin va boshqalar kiradi. 
NEYRON  –  odam  va  hayvonlar  nerv  sistemasining  asosiy  elementi, 
qo‗zg‗aluvchanlik  xususiyatiga  ega  bo‗lgan  hujayralar.  Nerv  hujayrasining  tanasi 
(soma) va uzun (akson) hamda kalta (dendrit) o‗simtalari bo‗ladi. 
NEYTROFILLAR – leykotsitlarning bir xili. Ularning donachalari na kislotali na 
asosiy bo‗yoqlar bilan bo‗yalmaydi. Chunki ular neytraldir. 

---

 
 
 
366 
 
 
NERVLAR – gumoral boshqarilish-nerv va gormonlar orqali organizm faoliyatini 
boshqarish. 
 NEFRON – buyraklarda siydik hosil qiluvchi tanacha. Odam buyraklarida nefron 
2  mln.  atrofida.  Nefronda  filtrasiya,  reabeorbsiya  jarayonlari  tufayli  siydik  hosil 
bo‗ladi. 
NORADRENALIN – birinchi navbatda mediator, keyin gormon. Mediator sifatida 
noradrenalin  markaziy  nerv  sistemasidan  ishlab  chiqilsa,  gormon  sifatida  buyrak 
usti bezining mag‗iz qismidan ishlab chiqariladi.